طول عمر بعد از سکته مغزی به عوامل متعددی بستگی دارد. مطالعات نشان می‌دهد که میزان بقای ۵ ساله در افراد ۵۰ ساله یا کمتر نسبت به افراد ۷۰ ساله یا مسن‌تر بیشتر است. همچنین بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی در مقایسه با سکته مغزی ایسکمیک، طول عمر بیشتری دارند، اگرچه در ۳۰ روز اول سکته مغزی بیشتر از بین می‌روند.
عوامل دیگری مانند مراجعه زودهنگام به پزشک، سبک زندگی، بیماری‌های زمینه‌ای و شدت سکته نیز بر طول عمر بیماران تأثیر می‌گذارند. در مجموع، درک عوامل مؤثر بر طول عمر پس از سکته مغزی می‌تواند به ارائه مراقبت‌های بهتر و بهبود پیامدهای بیماران کمک کند.
در این مطلب از کلینیک تخصصی نغط و اعصاب روز مهر به طول عمر بعد از سکته مغزی و عوامل تاثیر گذار در کوتاهی عمر این بیماران اشاره می کنیم پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی یک اختلال نورولوژیک ناگهانی و جدی است که در اثر اختلال جریان خون به بخشی از مغز رخ می‌دهد. در این شرایط، سلول‌های مغزی به دلیل عدم دریافت اکسیژن و مواد مغذی دچار آسیب یا مرگ می‌شوند.
انواع سکته مغزی
سکته مغزی به دو نوع تقسیم می‌شود:
سکته مغزی ایسکمیک: این نوع که حدود 85% موارد را شامل می‌شود، در اثر انسداد یک رگ خونی مغز توسط لخته خون (ترومبوز) یا آمبولی رخ می‌دهد. عواملی مانند پلاک‌های کلسترول، فشار خون بالا، دیابت و سیگار کشیدن خطر ترومبوز را افزایش می‌دهند.
سکته مغزی هموراژیک (خونریزی مغزی): در این نوع، یک رگ خونی در مغز پاره می‌شود و باعث خونریزی در بافت مغز می‌گردد
علائم رایج سکته مغزی
علائم رایج سکته مغزی عبارتند از:
- ضعف یا بی‌حسی ناگهانی در صورت، بازو یا پا، معمولاً در یک طرف بدن
- مشکل در گفتار یا درک گفتار دیگران
- اختلالات بینایی مانند دوبینی یا از دست دادن دید در یک یا هر دو چشم
- سردرد شدید و ناگهانی بدون علت مشخص
- سرگیجه، عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن
- گیجی یا عدم هوشیاری ناگهانی
- افتادگی یا کج شدن صورت از یک طرف
اگر این علائم مشاهده شد، باید سریعاً با اورژانس تماس گرفته شود، زیرا درمان به موقع می‌تواند از آسیب بیشتر مغز جلوگیری کند.
طول عمر بعد از سکته مغری
طول عمر بعد از سکته مغزی به عوامل متعددی بستگی دارد. مطالعات نشان می‌دهند که سن، نوع سکته (ایسکمیک یا خونریزی داخل مغزی)، شدت سکته، مراجعه زودهنگام به پزشک، سبک زندگی و بیماری‌های زمینه‌ای از جمله عوامل تأثیرگذار هستند.
در یک مطالعه مشخص شد که میزان بقای 5 ساله در افراد 50 ساله یا کمتر نسبت به افراد 70 ساله یا مسن‌تر به ترتیب 57 و 9 درصد است. بنابراین سن پایین‌تر با طول عمر بیشتر پس از سکته مغزی همراه است.
همچنین مشاهده شده که میزان بقای طولانی مدت (پنج سال) در بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی در مقایسه با بیماران سکته مغزی ایسکمیک بهتر است. با این حال، کسانی که از خونریزی داخل مغزی رنج می‌بردند، در 30 روز اول سکته مغزی بیشتر از بین می‌رفتند.
از علل شایع مرگ بعد از سکته مغزی می‌توان به آسفیکسی (اختناق)، پاره شدن رگ‌های مغزی و ایست قلبی اشاره کرد. بنابراین مراقبت‌های ویژه و درمان به موقع برای پیشگیری از این عوارض ضروری است.
در مجموع، درک عوامل مؤثر بر طول عمر پس از سکته مغزی می‌تواند به ارائه مراقبت‌های بهتر و بهبود پیامدهای بیماران کمک کند.
چه عوامل تاثیر گذاری در کوتاهی عمر بعد از سکته مغزی وجود دارد؟
عوامل متعددی می‌توانند بر کوتاهی طول عمر بعد از سکته مغزی تأثیرگذار باشند که عبارتند از:
- سن: مطالعات نشان می‌دهند که سن بالاتر با کاهش میزان بقای 5 ساله پس از سکته مغزی همراه است. در یک مطالعه، میزان بقای 5 ساله در افراد 50 ساله یا کمتر 57 درصد بود، در حالی که این میزان در افراد 70 ساله یا مسن‌تر تنها 9 درصد گزارش شد.
- نوع سکته مغزی: بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی در مقایسه با سکته مغزی ایسکمیک، طول عمر بیشتری دارند، اگرچه در 30 روز اول پس از سکته مغزی بیشتر از بین می‌روند.
- شدت سکته مغزی: سکته‌های شدیدتر که منجر به آسیب گسترده‌تر مغز می‌شوند، با کاهش طول عمر بعد از سکته همراه هستند.
- مراجعه دیرهنگام به پزشک: تأخیر در دریافت مراقبت‌های پزشکی پس از سکته مغزی می‌تواند منجر به آسیب بیشتر مغز و کاهش طول عمر شود.
- بیماری‌های زمینه‌ای: وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و کلیوی می‌تواند خطر مرگ پس از سکته مغزی را افزایش دهد.
- سبک زندگی نامناسب: عواملی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب، چاقی و عدم فعالیت بدنی می‌توانند طول عمر پس از سکته مغزی را کاهش دهند.
- عوارض سکته مغزی: عوارضی مانند آسفیکسی، پاره شدن رگ‌های مغزی و ایست قلبی از علل شایع مرگ بعد از سکته مغزی هستند.
بنابراین، مراقبت‌های ویژه، درمان به موقع، کنترل بیماری‌های زمینه‌ای و اتخاذ سبک زندگی سالم می‌توانند در افزایش طول عمر بعد از سکته مغزی نقش مهمی داشته باشند.
آیا نوع سکته مغزی بر طول عمر تأثیر می‌گذارد؟
بله، نوع سکته مغزی یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر طول عمر بعد از سکته است. مطالعات نشان می‌دهند که بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی (سکته مغزی هموراژیک) در مقایسه با بیماران سکته مغزی ایسکمیک، طول عمر بیشتری دارند.
در یک مطالعه مشخص شد که میزان بقای 5 ساله در بیماران سکته مغزی ایسکمیک حدود 24 درصد بود، در حالی که این میزان در بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی 31 درصد گزارش شد. بنابراین بیماران با سکته هموراژیک شانس بیشتری برای زنده ماندن طولانی مدت دارند.
با این حال، باید توجه داشت که در 30 روز اول پس از سکته مغزی، بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی بیشتر از بین می‌روند. این امر به دلیل شدت بیشتر آسیب اولیه در سکته‌های هموراژیک است.
بنابراین، اگرچه در بلندمدت سکته هموراژیک با طول عمر بیشتری همراه است، اما در مراحل اولیه، این نوع سکته خطرناک‌تر بوده و نیازمند مراقبت‌های ویژه است.
در مجموع، نوع سکته مغزی یکی از فاکتورهای کلیدی در تعیین طول عمر بعد از سکته محسوب می‌شود و باید در کنار سایر عوامل مانند سن، شدت سکته و بیماری‌های زمینه‌ای مورد توجه قرار گیرد.
چه عواملی باعث مرگ بعد از سکته مغزی می‌شوند؟
عوامل مختلفی می‌توانند باعث مرگ بعد از سکته مغزی شوند که عبارتند از:
- آسفیکسی (اختناق): یکی از علل شایع مرگ بعد از سکته مغزی، آسفیکسی یا اختناق است. در این شرایط، بیمار به دلیل اختلال در بلع یا تنفس دچار کمبود اکسیژن می‌شود که می‌تواند کشنده باشد.
- پاره شدن رگ‌های مغزی: در سکته‌های هموراژیک (خونریزی مغزی)، خونریزی شدید و پاره شدن بیشتر رگ‌های مغزی می‌تواند منجر به فشار بیش از حد بر بافت مغز و در نهایت مرگ شود.
- ایست قلبی: سکته مغزی می‌تواند باعث اختلال در عملکرد قلب شده و منجر به ایست قلبی گردد که یک عامل مرگ‌آور است.
- عفونت‌ها: بیماران سکته مغزی در معرض خطر عفونت‌های تنفسی، ادراری و زخم بستر قرار دارند که می‌توانند وضعیت را وخیم‌تر کنند.
- بیماری‌های زمینه‌ای: وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، کلیوی و ریوی می‌تواند خطر مرگ پس از سکته مغزی را افزایش دهد.
- سن بالا: همانطور که قبلا اشاره شد، سن بالا یکی از عوامل مهم کاهش طول عمر بعد از سکته است.
- شدت سکته مغزی: سکته‌های شدیدتر که منجر به آسیب گسترده مغز می‌شوند، با افزایش خطر مرگ همراه هستند.
بنابراین، مراقبت‌های ویژه، درمان به موقع، کنترل بیماری‌های زمینه‌ای و پیشگیری از عوارض می‌تواند در کاهش خطر مرگ بعد از سکته مغزی نقش مهمی داشته باشد.
سخن پایانی
امید به زندگی پس از سکته مغزی به طور قابل توجهی در دهه‌های گذشته به دلیل پیشرفت‌های حائز اهمیت در درمان و پیشگیری از سکته مغزی افزایش یافته است.
این پیشرفت‌ها باعث شده تا نرخ بقا و کیفیت زندگی بسیاری از افراد پس از سکته مغزی بهبود یابد. با این حال، سکته مغزی هنوز هم یک بیماری جدی است که می‌تواند منجر به ناتوانی و حتی مرگ شود.
اهمیت شناسایی زودرس، درمان سریع و توانبخشی موثر پس از سکته مغزی از اهمیت بالایی برخوردار است تا افراد بتوانند بهبودی بهتری را تجربه کنند و به زندگی عادی خود بازگردند.
