ما در مطلب قبل از کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر با شما درباره‌ی صرع چیست؟ صحبت کردیم و الان قصد داریم که انواع صرع را به شما توضیح دهیم، پس در ادامه مطلب همراه ما باشید.
مغز انسان پیام‌های الکتریکی را به اندام‌های مختلف می‌فرستد و به بدن می‌گوید چه کارهایی را انجام بدهد.
تشنج به دلیل یک اختلال در عملکرد الکتریکی مغز اتفاق می‌افتد که باعث تغییراتی در حرکت کردن، احساسات، رفتار، تمرکز و هوشیاری می‌شود.
صرع توسط یک متخصص مغز و اعصاب هنگامی که بیشتر از دو بار تشنج در طول بیست و چهار ساعت داشته باشید تشخیص داده می‌شود.
بیماری صرع بدون در نظر گرفتن سن افراد، قومیت، نژاد و جنسیت رخ می‌دهد و در کودکان و نوجوانان بالای ۶۵ سال بسیار شایع‌تر است.
یکی از علامت‌های مهم انواع صرع تشنج است، این بیماری هنوز درمان قطعی ندارد؛ ولی با داروهای ضد صرع می‌توان آن را کنترل کرد.
صرع چیست؟
هنگامی که نورون‌های عصبی در مغز نتوانند فعالیت خود را به درستی انجام دهند باعث قطع سیگنال‌های الکتریکی می‌شوند.
درنتیجه تشنج اتفاق می‌افتد. اگر فرد بیمار در طول بیست چهار ساعت دو بار یا بیشتر دچار تشنج شود به بیماری صرع مبتلا است.
انواع صرع
بنیاد بین‌المللی، علیه بیماری صرع تشنج‌ها را به 4 دسته مختلف تقسیم بندی می‌کند که شامل موارد زیر است:
- کانونی
- عمومی
- لوب تمپورال
- اکسپیتال
1. صرع کانونی
تشنج کانونی که به تشنج‌های جزئی نیز معروف هستند در قسمت‌های خاصی از مغز اختلالات الکتریکی ایجاد می‌کند و معمولاً یکی از نیم کره‌ی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این نوع تشنج‌ها ممکن است به قسمت‌های مختلف مغز گسترش پیدا کند و به تشنج‌های عمومی تبدیل شود. تشنج‌ها با شروع کانونی به ۲ دسته تقسیم بندی می‌شوند:
صرع کانونی ساده (با آگاهی)
در طول این تشنج فرد بیمار، هوشیاری‌اش را از دست نمی‌دهد و ممکن است احساساتی مانند کار نکردن صحیح حافظه، طعم فلزی در دهان و استفراغ را تجربه کند.
این تشنج در بیشتر مواقع باعث لرزش بدن و حرکت‌های دست و پا می‌شود.
در این نوع تشنج ممکن است فرد بیمار رفتارهای غیر عادی مانند پاره کردن لباس، گریه یا خنده بدون دلیل را از خود نشان بدهد. سایر علائم تشنج کانونی عبارت‌اند از:
- توهم
- یبوست
- تند شدن ضربان قلب
- اختلالات بینایی
- لمس شدن یک طرف صورت و بدن
صرع تونیک – کلونیک
هنگام تشنج تونیک – کلونیک بدن فرد بیمار به شدت سفت می‌شود و زمانی که می‌ایستد تعادل بدن خودش را از دست می‌دهد و بروی زمین می‌افتد.
فاز کلونیک ماهیچه‌های بدن فرد بیمار به شدت سفت می‌شود و در مرحله‌ی کلونیک اندام‌های او به شدت شروع به لرزیدن می‌کنند.
کنترل مثانه و روده‌ی خود را از دست می‌دهند، زبان یا گونه‌ی خود را گاز می‌گیرند و صورتشان به رنگ کبود درمی‌اید.
همچنین احتمال دارد با منقبض شدن ماهیچه‌های گردن و قفسه سینه و وارد شدن هوا به درون تارهای صوتی از خود صداهای غیر عادی ایجاد کنند.
این نوع تشنج‌های تونیک – کلونیک به عنوان تشنج‌های گرند مال هم شناخته می‌شود و یکی از شایع‌ترین نوع صرع هستند.
اطلاعاتی که راجع به تشنج تونیک – کلونیک باید بدانید:
افرادی که دچار حمله‌ی، این نوع تشنج می‌شوند زبان خود را قورت نمی‌دهند پس نباید چیزی را در دهان آن‌ها قرار دهید این کار ممکن است برای فرد خیلی خطر ساز باشد و باعث خفگی آن شود.
همچنین تشنج‌های تونیک – کلونیک ۱-۳ دقیقه بیشتر طول نمی‌کشند و اگر بیشتر از این حمله‌ها ادامه داشتند حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
این تشنج با نگاه کردن بیش از اندازه به صفحه‌ی مانیتور کامپیوتر و گوشی شدیدتر می‌شود.
صرع تونیک
در این نوع تشنج دست‌ها و عضلات صورت و گردن فرد دچار سفت شدن می‌شود. حمله‌ی تشنج تونیک در بیشتر موارد خیلی کوتاه هستند و ۳۰ ثانیه بیشتر طول نمی‌کشند.
از علائم این حمله می‌توان زمین خوردن و آسیب رسیدن به فرد را در نظر گرفت بیماران صرعی در این حمله‌ی تشنج درد بسیار زیادی را تحمل می‌کنند.
صرع کلونیک
حمله‌های تشنجی کلونیک باعث لرزش اندام‌های بدن می‌شوند که هر دو طرف بدن را درگیر خود می‌کنند.
این نوع تشنج در نوزادان بیشتر از بزرگسالان شایع‌تر است حرکت‌ها و لرزش‌های تکان دهنده چند دقیقه‌ای طول می‌کشند و تشخیص تشنج کلونیک احتمال دارد که از میوکلونیک سخت‌تر باشد.
صرع کانونی پیچیده (بدون آگاهی)
در تشنج کانونی پیچیده فرد هوشیاری‌اش را از دست می‌دهد و هنگام خواب نیز ممکن است صرع اتفاق بیفتد.
این نوع تشنج احتمال دارد که فرد بیمار چنددقیقه‌ای را به یک نقطه خیره شود بدون اینکه بتواند به سؤال‌های شما پاسخ بدهد و همچنین حرکت‌هایی تکراری مانند مالیدن دست‌ها، راه رفتن زیاد و جویدن را انجام می‌دهد.
سایر علائم صرع کانونی پیچیده شامل موارد زیر است:
- درآوردن صداهای غیر عادی
- تب بالا
- آسیب به خود و اطرافیان
- بیان کلمات تکراری
2. صرع لوب تمپورال
لوب تمپورال در نواحی از مغز شروع می‌شود و صرع لوب گیجگاهی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که در حافظه‌ی کوتاه مدت فرد نقش بسیار مهمی را دارد.
کسانی که این نوع تشنج صرعی را تجربه می‌کنند، در بیشتر موارد هاله‌های مانند احساسات غم، شادی، طعم فلزی دهان و احساس اسیدی شدن معده را دارند.
در طی این تشنج افراد ممکن است فرد بیمار هوشیاری خود را از دست بدهد و لب‌های خود را گاز بگیرد یا به یک نقطه خیره شود.
3. صرع لوب اکسیپیتال
در این نوع تشنج که در نواحی خاصی از مغز شروع می‌شود و لوب بینایی فرد را دچار اختلال می‌کند و باعث کاهش بینایی در فرد مبتلا به بیماری صرع می‌شود.
این تشنج ممکن است باعث پلک زدن‌های مکرر و بالا رفتن مردمک‌های چشم شود.
4. صرع عمومی
هر دو نیم کره راست و چپ مغز را تشنج عمومی درگیر خود می‌کند این نوع تشنج به حدی می‌تواند شدید باشد که باعث آسیب به مغز شود و خطرات بسیار زیادی را برای فرد بیمار داشته باشد.
هنگام شروع شدن تشنج عمومی تغییراتی در عملکردهای عضلانی فرد بیمار مانند سفت شدن اندام‌های بدن، تکان خوردن‌های غیر ارادی و غیر قابل کنترل ممکن است رخ بدهد.
تشنج‌های غیر حرکتی را که فرد مبتلا به صرع، در مدت زمان کوتاهی به یک نقطه خیره می‌شود را صرع غیبت می‌گویند. این صرع‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- میوکلونیک
- تونیک – کلونیک
- تونیک
- آتونیک
- غایب
- غیبت میوکلونیک
صرع آتونیک
معمولاً تشنج‌های آتونیک باعث ضعف ناگهانی توده عضلانی می‌شوند هنگامی که فرد قبل از تشنج بایستد تعادل خود را از دست می‌دهد و روی زمین می‌افتد و باعث جراحت و آسیب در فرد بیمار می‌شود در بیشتر مواقع توصیه می‌شود که برای جلوگیری از آسیب به سر از کلاه ایمنی یا یک بالشت نرم استفاده کنید.
به تشنج‌های آتونیک حملات قطرهایی نیز می‌گویند و معمولاً این تشنج ناشی از صرع کمتر از ۱۵ ثانیه طول می‌کشد.
صرع میوکلونیک
میوکلونیک در بیشتر موارد باعث حمله‌های لرزشی و تکان دهنده در فرد بیمار می‌شود و معمولاً عضلات بالایی بدن را درگیر خود می‌کند و چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشند.
بعد از حمله‌ی میوکلونیک فرد معمولاً بیدار و هوشیار است و می‌تواند به روال عادی زندگی خود برگردد و به فعالیت‌های روزانه خود ادامه بدهد.
صرع غیبت
این حمله تشنجی بدون حرکت هستند و اغلب در کودکان و نوجوانان رخ می‌دهند این نوع تشنج باعث اختلال هوشیاری و کاهش تمرکز می‌شود.
معمولاً چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد در این نوع حمله، فرد رؤیا پردازی می‌کند و به یک نقطه خیره می‌شود.
تشخیص این نوع تشنج برای اطرافیان و پزشکان کمی دشوار است؛ زیرا علائم آن از نگاه دیگران در بیشتر مواقع پنهان می‌ماند.
تشنج‌های غایب در بیشتر موارد به تشنج‌های کوچک نیز معروف هستند.
صرع غیبت میوکلونیک
تشنج‌های غایب میوکلونیک شامل تکان‌های ریتمیک شانه‌ها و دست و پاها است این حمله گاهی اوقات به صورت تکان خوردن بالای پلک، دهان و عضلات بازو تأثیر می‌گذارد و طول تشنج‌ها بین ۱۰ تا ۶۰ ثانیه است.
انواع صرع یکی از شایع‌ترین بیماری‌های سیستم عصبی به حساب می‌آید؛ ولی انواع صرع با داروها و عمل‌های جراحی قابل درمان و مدیریت هستند.
پس بهتر است از مشروبات الکلی و سیگار پرهیز کنید. همچنین می‌توانید قبل از مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب، تعداد دفعات تشنج خود را ثبت کنید تا تشخیص و درمان مناسب‌تری برای شما انتخاب شود.
