مراقبت‌های قبل و بعد از تشنج نوزاد چالش‌هایی متفاوت‌تری نسبت به جوانان و بزرگسالان دارد. شاید این سؤال برای همه‌ی پدر و مادرها پیش بیاید که آیا تشنج به نوزاد آسیب می‌رساند؟
بیشتر نوزادان بعد از تشنج بدون هیچ‌گونه صدمه‌ای بهبود پیدا می‌کنند؛ ولی تشنج‌های طولانی مدت که به ندرت هم اتفاق می‌افتد، باعث آسیب به بافت‌های مختلف مغز می‌شوند.
نگاه کردن به تشنج نوزاد برای اعضای خانواده بسیار ناراحت کننده و عذاب آور است؛ اما باید آرامش و استرس را از خود دور کنید و در وقت مناسب، فرزند خود را پیش یک پزشک متخصص ببرید.
برای مدیریت تشنج نوزاد حتماً فوریت‌های پزشکی را یاد بگیرید، تا بتوانید در شرایط سخت مناسب‌ترین اقدام و عکس‌العمل را داشته باشید؛ ما در کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر قصد داریم در ادامه با شما درباره‌ی مراقبت‌های قبل و بعد از تشنج نوزاد صحبت کنیم.
مراقبت‌های قبل و بعد از تشنج نوزاد
پدر و مادرها باید علائم تشنج نوزاد را به پزشک به طور دقیق توضیح بدهند، تا بتوانند بهترین واکنش را در قبل و بعد از تشنج نوزاد داشته باشند.
مراقبت‌های قبل از تشنج نوزاد
- تشخیص علائم تشنج نوزاد
اگر نوزاد شما دچار تشنج‌های مکرر می‌شود ممکن است علائم یکسانی را درطول تشنج‌های بعدی تجربه کند. علائمی که قبل از تشنج باید در نظر بگیرید شامل موارد زیر می‌باشد:
- حرکات دادن پاها به صورت دوچرخه‌ای
- چرخاندن سر به یک سمت بدون تکان خوردن
- نگاه کردن به یک نقطه
- آهسته نفس کشیدن
- مکیدن لب و دهان
پس بهتر است که تمامی حرکات نوزاد خود را مورد توجه قرار دهید و قبل از تشنج اقدامات لازم را برای آن فراهم کنید.
- آموزش کمک‌های اولیه در خانه
در بیشتر مواقع هلال احمر دوره‌هایی را تشکیل می‌دهد که در آن انواع نکته‌ها مانند دادن تنفس مصنوعی، طرز صحیح بغل گرفتن نوزاد و شیر دادن به آن را به شما آموزش می‌دهد و می‌توانید با شرکت در این کلاس‌ها اطلاعات عمومی خود را بالا ببرید و با خیالی راحت‌تر به کمک کردن نوزاد خود بپردازید.
- مراقبت‌های شبانه
احتمال اینکه در شب فرزند شما دچار تشنج شود زیاد است. پس اگر نوزاد دچار تشنج‌های تکراری در طول شبانه‌روز می‌شود، پزشک برای درمان تشنج قرص‌های ضد صرع را تجویز می‌کند. در شروع مصرف قرص‌ها ممکن است که هنوز تشنج را تجربه کند پس در شب هم باید مراقب فرزند خود باشید.
- مصرف قرص‌های ضد صرع
اگر پزشک اطفال به فرزند شما قرص‌های ضد صرع داده است باید قبل از وقوع تشنج این قرص‌ها را به نوزادتان بدهید. قرص‌های ضد صرع باید در تایم دقیق مصرف شوند و از قطع کردن آن‌ها به طور ناگهانی پرهیز کنید؛ زیرا باعث بدتر شدن تشنج در نوزاد شما می‌شوند.
مراقبت‌های هنگام وقوع تشنج نوزاد
- حفظ آرامش
هنگام وقوع تشنج آرامشتان را حفظ کنید تا بتوانید کمک‌های لازم را به نوازد خود انجام دهید کشیدن نفس عمیق برای کاهش استرس بسیار کمک‌کننده می‌باشد. وقتی که نوزاد شما دچار تشنج و لرزش اندام‌ها می‌شود از سفت بغل کردن و متوقف کردن حرکت دست و پای آن خودداری کنید.
- پرهیز از دادن انواع نوشیدنی‌ها به نوزاد
وقتی که نوزاد دچار تشنج می‌شود شما باید از دادن شیر و انواع نوشیدنی‌ها تا یک ساعت بعد از تشنج پرهیزکنید؛ زیرا ممکن است باعث خفگی نوزاد بشود.
- گذاشتن بالشت نرم زیر سر نوزاد
در هنگام وقوع تشنج از بالشتک نرم یا یک کلاه ایمنی برای ضربه نخوردن به سر بیمار استفاده کنید و تمامی اجسام تیز را از جلوی دست آن بردارید.
- نحوه‌ی درازکشیدن صحیح نوزاد
وقتی فرزند شما دچار حمله‌ی تشنجی می‌شود از دراز کردن نوزاد رو به سقف خودداری کنید و آن را رو به پهلو بخوابانید که اگر دچار استفراغ شد باعث خفگی آن نشود و راحت‌تر بتوانید محتویات دهان را بیرون بیاورید.
- چک کردن نفس و هوشیاری نوزاد
شما باید حواستان کاملاً به حرکات نوزاد خود باشد و ریتم نفس کشیدن و ضربان قلب آن را به طور منظم چک کنید. اگر فرزند شما هوشیاری خودش را از دست داد و بعد از گذشت زمان 1 الی 5 دقیقه به هوش نیامد حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
مراقبت‌های بعد از تشنج نوزاد
استراحت بعد از تشنج
اگر نوزاد شما بعد از تشنج خوابید از روی نگرانی بیدارش نکنید و به او اجازه استراحت دادن را بدهید؛ ولی به طور مرتب نفس کشیدن و ریتم ضربان قلب آن را چک کنید. لباس راحتی را برتن نوزاد بپوشانید تا احساس کلافگی و بی قراری نکند.
اگر در هنگام خواب متوجه علائم زیر شدید حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید:
- کندش تنفس
- آرام شدن ریتم قلب
- کبودی دهان و صورت
دادن نوشیدنی به نوزاد
هنگامی که یک ساعت از تشنج گذشت می‌توانید به نوزاد خود شیر یا یک نوشیدنی شیرین بدهید تا از افت شدید قند خون آن جلوگیری کنید.
چک کردن هوشیاری
بعد از تشنج علائم حیاتی نوزاد خود را چک کنید و مطمئن شوید که می‌تواند اندام‌های بدن خود مانند دست‌ها و پاهایش را تکان بدهد یا دستان شما را بگیرید. هر مورد مشکوکی از نوزاد دیدید پزشک متخصص را در جریان بگذارید.
رفتن پیش پزشک اطفال
در زمان تشنج حتماً نوزاد را به پیش متخصص ببرید تا شرایط فرزند شما را بررسی کند و علت تشنج آن را تشخیص بدهد و مناسب‌ترین روش درمانی را برای آن تجویز کند. اگر پزشک متخصص به نوزاد شما دارو داد حتماً آن را طبق دستور پزشک به فرزند خود بدهید و از کم کردن یا زیاد کردن دوز آن پرهیز کنید.
هروقت متوجه رفتار مشکوک در نوزاد شدید آرامش خود را حفظ کنید و کمک‌های اولیه را برای آن انجام بدهید و بعد از آن با پزشک اطفال تماس بگیرید. اگر بار اولی است که نوزاد شما دچار تشنج می‌شود تا قبل از رسیدن اورژانس پزشکی از او مراقب کنید و ریتم ضربان قلب و تنفس آن را چک کنید.
