همهی ما تقریباً میدانیم آلزایمر چیست؟ و باعث از دست دادن حافظه، عدم تمرکز و تصمیم گیری میشود. اما دلیل اصلی علت مرگ در آلزایمر دقیقاً چه میباشد؟
بیماری آلزایمر برای اولین بار در سال 1906 توسط دکتر آلویز آلزایمر شناخته شد. اما مغز انسان به حدی پیچیده است که باگذشت بیشتر از یک قرن دانشمندان هنوز در حال کشف درمان و علت بیماری هستند.
اما محققان سه مرحله کلی را برای بیماری آلزایمر شناسایی کردهاند. در مراحل اولیه علائم شناختی؛ مانند از دست دادن حافظه، سردرگمی ضعیف یا کاملاً خفیف ایجاد میشود.
با این حال تغییرات قابل توجهی در مغز اتفاق میافتد که شامل مرگ عصبی، از دست دادن تودههای بافتی، تجمع تودههای رسوبی غیر طبیعی و درهمتنیدگی و پیچیده گره تاو هستند.
تمامی این عوامل باعث کوچک شدن بافتهای مغز و بهمرورزمان منجر به مرگ در بیماران آلزایمری میشود.
در این مطلب از کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر قصد داریم درباره علت آلزایمر با شما صحبت میکنیم.
آلزایمر چیست؟
یک بیماری بسیار پیچیدهای است که بیش از 6 میلیون نفر از افراد بالای 65 سال را تحت تأثیر قرار میدهد.
این بیماری باعث از دست دادن حافظه و سایر فعالیتهای شناختی میشود و همچنین باعث تجمعهای غیر طبیعی پروتئینهایی مانند آمیلوئید و تاو میشود.
از علائم بیماری آلزایمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات گفتاری
- نوسانات خلقی
- عدم انگیزه
- توهم
- هذیان
- گم شدن
- از دست دادن حافظه
- عدم تصمیم گیری
- قضاوت
علت مرگ در آلزایمر
آلزایمر از آن جایی که درمان ندارد ممکن است باعث مرگ شود و یک بیماری کشنده به حساب میآید.
در مراحل آخر، بیماران آلزایمری قادر به انجام وظایف خود نیستند و سلولهای عصبی که بدن آنها را زنده نگه میدارد و بهمرورزمان تخریب میشوند همین امر منجر به مرگ و میر بیماران آلزایمری میشود.
بیماران آلزایمری ضعف عضلانی و هماهنگی تعاملات بدن را از دست میدهند همچنین باعث میشود مراقبین خانوادگی آنها از نظر عاطفی و جسمی آسیب میبینند.
در این جا به هفت مورد از شایعترین علت مرگ در آلزایمر را برای شما توضیح دادهایم که شامل موارد زیر است:
1. ذاتالریه
علت اصلی مرگ در بیماران آلزایمر ذاتالریه میباشد که توانایی بلع ایمن را از بین میبرد. غذا و مایعات در این بیماری به جای مری از مجرای نای سرا زیر میشوند و این امر میتواند باعث عفونت در ریهها و آسپیراسیون شود.
عفونت در یک یا هر دو ریه که توسط ویروسها، با کتریها با قارچها ایجاد میشوند یک عفونت خیلی شدید است که در آن کیسههای هوا با چرک و مایعات دیگر پر میشوند.
علائم ذاتالریه در بیماران آلزایمری شامل موارد زیر است:
- کبودی لبها و ناخنها
- هذیان
- افراد مسنی که سرفه میزنند در بیشتر موارد مخاط سبز، زرد و خونی را ترشح میکنند
- تعریق بیش از اندازه
- کاهش اشتها
- تب
- لرز شدید
- انرژی کم
- تنفس عمیق باعث سرفه میشود
- تنگی نفس
2. زخم بستر
خشکی پوست یکی از شایعترین علتهای خراشیدن پوست است که منجر به عفونتهای پوستی نیز میشود.
با افزایش سن پوست شما نازک میشود و طوبتهای زیادی را در خود نگه میدارد که در بیشتر موارد باعث خارش و تحریک پوست میشود.
یکی از مشکلاتی که مبتلایان به آلزایمر با آن مواجه هستند ایجاد زخمهای فشاری است که با نام زخم بستر نیز شناخته میشوند.
این زخمها زمانی ایجاد میشوند که فرد ساعتها روی تخت خود دراز میکشد در بیشتر موارد این زخمها قابل پیشگیری هستند.
در واقع زخمهای فشاری زخمهایی هستند که در سطح پوست افراد ایجاد میشوند و میتوانند به بافتهای زیرین و عمیق، پوست گسترش پیدا کنند.
در مراحل آخر بیماری آلزایمر فرد بیمار به دلیل ناتوانی در عملکردهای شناختی نیازمند ویلچر هستند یا ساعت زیادی را در بستر سپری میکنند
این افراد اگر برای مدت طولانی بی حرکت باشند در معرض خطر زخم بستر قرار میگیرند این زخمهای فشار میتوانند باگذشت زمان بزرگتر و باعث عفونتهای شدیدی میشوند.
زمانی که بیماران تحرک نداشته باشند سایش دائمی بین پوست و مواد زیرین ایجاد میشود؛ زیرا همان قسمت از پوست به صورت مداوم و در طولانی مدت در معرض اصطکاک شدید قرار میگیرد.
3. ترمبو آمبولی
یک لخته خون است که از طریق جریانهای خون و به وسیله شریانهای خونی مسدود میشود این بیماری میتواند وریدهای بازوها و پاها را درگیر کند یا از طریق شریانهای وریدی به ریهها برود و باعث آمبولی ریه شود که یک امر تهدید کننده در زندگی است.
آمبولی خود به خودی تقریباً در حدود 40 درصد از بیماران آلزایمری و حدود 37 درصد از بیماران زوال عقلی عروقی تشخیص میدهند.
شکستگیها، ژنتیک، سابقه خانوادگی و عفونتها دلایل اصلی ترمبوآمبولی در بیماران آلزایمری هستند که در مراحل آخر آلزایمر به دلیل کم تحرکی و عدم عملکردهای شناختی اتفاق میافتد.
علائم ترمبوآمبولی است که شامل موارد زیر است:
- تورم
- گرما
- درد
4.کم آبی بدن
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در بیشتر مواقع تشنه هستند یا فراموش میکنند که آب بنوشند و همین امر منجر به کم آبی در بدن میشوند.
این مسئله میتواند منجر به سردرد، گیجی و عفونتها میشود این ها میتواند علائم بیماری آلزایمر را بدتر کنند.
بیماران آلزایمری که به الکل اعتیاد دارند بیشتر از دیگر بیماران آلزایمری دچار سردرگمی میشوند زیرا مصرف الکل باعث کم آبی بدن میشود.
با پیشرفت بیماری آلزایمر توانایی فرد عزیز شما برای احساس تشنگی کاهش مییابد و حفظ تعادل مایعات در بدن برای او دشوار میشود.
کم آبی بدن زمانی رخ میدهد که بدن شما آب و سایر مایعات کافی را برای انجام فعالیتهای طبیعی ندارد و اگر مایعات از دست رفته را جایگزین نکنید دچار کم آبی بدن میشوید.
این بدان معنا است که کم آبی باعث عفونت در ریهها و مثانه میشود که این بیماریها منجر به مرگ در بیماران آلزایمری میشوند.
در واقع کم آبی بدن اختلالات حافظه و تفکر را در بیماران آلزایمری دچار اختلال میکند، زیرا نورونهای عصبی در مغز انسان برای انجام فعالیتهای طبیعی بدن به هیدراته ماندن احتیاج دارند.
5. عفونت مجاری ادرار
این عفونت در میان افراد مسن بسیار شایع است افراد مبتلا به بیماری آلزایمر دچار سردرگمیهای ناگهانی و شدید میشوند که آن را به عنوان هذیان میشناسند.
سپس نوعی باکتری است که از طریق دستگاه ادراری به سمت بالا حرکت میکند و گاهی اوقات مثانه و کلیهها را درگیر میکند.
همچنین هر عفونتی میتواند پیشرفت بیماری آلزایمر را سرعت ببخشد؛ بنابراین مهم است که همه عفونتها باید سریع شناسایی و درمان شوند.
علائم عفونت مجاری ادرار در بیماران آلزایمری شامل موارد زیر است:
- درد و سوزش هنگام ادرار کردن
- نیاز به ادرار بیش از اندازه (شب ادراری)
- ادرار تیره
- خون در ادرار
- درد زیر شکم و کمر
- دمای زیر 36 درجه سانتی گراد
عفونت ادراری در صورت درمان نشدن میتواند به سایر نقاط بدن حمله ور شود در نهایت یکی از علت مرگ در آلزایمر است.
6. سکته
یک مطالعه در سال 2020 نشان میدهد که بیماری آلزایمر خطر سکته مغزی را بالا میبرد. خطر سکته مغزی ممکن است به دلیل استرس و عدم تعادل رادیکالهای آزاد دارای اکسیژن و آنتی اکسیدانها در بدن شما اتفاق میافتد.
این امر باعث تخریب سلولهای عصبی در داخل مغز میشود که یک از علت مرگ در آلزایمر است.
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که خون رسانی در قسمت خاصی از مغز قطع یا کاهش یابد و از دریافت اکسیژن جلوگیری شود که این باعث میشود که سلولهای مغزی در عرض چند ثانیه شروع به کشته شدن کنند.
7. سو تغذیه
بیماری آلزایمر میتواند رفتار غذایی را در افراد تغییر بدهد وقتی که مبتلایان به آلزایمر عادت غذایی سالم را رعایت نمیکنند این امر منجر به کاهش وزن و ناتوانی حرکتی میشود که خطر مرگ زود رس را افزایش میدهد.
چه علائمی نشان میدهد که بیمار آلزایمری در مرحله پایانی زندگی است؟
آلزایمر یک بیماری پیش رونده است به این معنی که باگذشت زمان علائم آن بدتر میشود.
سرعت پیشرفت بیماری در هر فرد با توجه به شرایط سنی، وضعیت جسمی و دیگر بیماریهایی که ممکن است داشته باشد متفاوت است.
در مراحل اولیه بیماری علائم تقریباً خفیف است. اما باگذشت زمان مشکلات بیشتری در حافظه و حرکت اتفاق میافتد و فرد آلزایمری ممکن است دچار توهمات بشود.
در مراحل آخر بیماری این علائم را ممکن است که فرد تجربه کند:
- توانایی راه رفتن، قورت دادن، نشستن و حرکت را باگذشت زمان از دست میدهد.
- نیازمند ویلچر است و بیشتر زمان خود را در رختخواب سپری میکند
- دچار توهم و هذیان شدید میشود
- توانایی عملکرد روده و مثانه خود را از دست میدهد.
- به مراقبتهای شبانه روزی نیازمند است و هیچ کاری را نمیتواند به صورت مستقل انجام دهد
- حافظه خود را به صورت شدید از دست میدهد و هیچ چیزی را به یاد نمیآورد
- نمیتواند با دیگران ارتباط برقرار کند حتی اگر بتوانند بعضی از کلمات را به صورت واضح بیان کنند.
- ممکن است اطرافیان نزدیک خود را تشخیص ندهد.
آلزایمر به مرور زمان باعث از بین رفتن تدریجی تواناییهای تفکر میشود و این بیماری به مرور باعث کوچک شدن بافتهای مغز و آسیب به سلولهای عصبی در مغز میشود.
این بیماری میتواند منجر به ذاتالریه، سکته مغزی، عفونت و سوء تغذیه شوند که در بیشتر مواقع کشنده است.
هنوز هیچ در مانی برای بیماری آلزایمر شناسایی نشده است و باگذشت زمان علائم شدیدتر میشوند و به مراقبت طولانی مت برای کارهای خود نیازمند هستند.
شما میتوانید با تغذیه مناسب، ورزش، عدم استفاده از الکل و دخانیات تا حد امکان روند پیشرفت بیماری آلزایمر و علائم آن را کاهش دهید.