لوگو کلینیک مغز و اعصاب روزمهر

۹ علامت مهم برای تشخیص تشنج در نوزادان

آیا شما علائم تشنج نوزاد خود را تشخیص می‌دهید؟ خوشبختانه ما در این مطلب از کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر قصد داریم، برای شما علائم تشنج نوزاد را توضیح دهیم تا بتوانید هرچه سریع‌تر علائم تشنج را در نوزاد خود شناخته و با کمک پزشک متخصص قبل از شدیدتر شدن آن با راه‌های درمانی آن را پیشگیری و کنترل کنید.

سارا 3 ماهی بود که مرخصی پس از زایمان گرفته بود تا بتواند از نوزاد تازه متولد شده‌اش، هانا مراقبت کند. چند روزی بود هوا خیلی گرم شده بود و سارا احساس می‌کرد، دمای بدن هانا به‌ خاطر گرما خیلی بالا رفته است. اما او احساس نگرانی به خود راه نداد. ولی هرچقدر می‌گذشت هانا احساس ناخوشایندی داشت و دائم در حال گریه کردن بود.

 بالاخره بعد از چند ساعت روی مبل خوابش برد. سارا به آرامی پتویی روی هانا کشید و احساس می‌کرد چند ساعت خواب حال نوزادش را بهتر می‌کند. بعد از مدتی متوجه حرکات عجیب هانا شد و وقتی به او دست زد فهمید که تمام بدنش می‌لرزد و دمای بدن کودک بیش از حد بالا رفته است. سارا سریع با اورژانس تماس گرفت و پزشک به او گفت که هانا دچار تشنج، ناشی از تب شده است.

تشنج چیست؟

داخل مغز انسان‌ها میلیون‌ها  نورون فعالیت می‌کنند، گاهی اوقات این نورون‌های عصبی در اثر تب بالا، افت شدید قند، دیابت، بیماری صرع نمی‌توانند وظایف خود را به درستی انجام بدهند که باعث بروز تشنج می‌شوند. در مطلب تشنج چیست؟ می‌توانید با تشنج بیشتر آشنا شوید.

علائم تشنج نوزاد

۱- تب بالا

گاهی اوقات در اثر بعضی از بیماری‌ها نوزاد شما دچار تب شدید می‌شود و دمای بدن آن به 39 درجه سانتی‌گراد نیز می‌رسد که یکی از علائم تشنج نوزاد است؛ چند مورد از علت‌های بروز تشنج ناشی از تب عبارتند از:

 

عفونت‌ها:

بعضی از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی باعث ایجاد تب بالا در نوزاد می‌شوند.

 

واکسن‌ها:

بعضی از واکسن‌هایی مانند سرخک، سیاه سرفه، اوریون، فلج اطفال با تزریق کردن آن‌ها نوزاد دچار تب می‌شود.  معمولاً بین 1-14 روز بعد از واکسیناسیون ممکن است نوزاد شما دچار تب بالا بشود؛ علائم تشنج ناشی از تب نوزاد شامل موارد زیر می‌باشد:

  • تعریق زیاد
  • رنگ پریدگی پوست
  • لرزیدن بدن در اثر تشنج
  • چرخیدن مردمک چشم نوزاد به ‌طوری‌که فقط سفیدی آن مشخص باشد.
  • تنگی نفس
  • پایین آمدن ضربان قلب
  • پریدن دست و پا
  • بیهوشی

۲- حالت تهوع استفراغ

ممکن است در زمان تشنج نوزاد شما دچار استفراغ شدید شود، در این موقع نوزاد را به پهلو بخوابانید و هر چیزی که در دهان آن قرار دارد را خارج کنید. تا یک ساعت بعد از تشنج از دادن شیر و انواع نوشیدنی‌ها به نوزاد خود پرهیز کنید.

۳- اسپاسم عضلانی در تشنج نوزاد

اسپاسم عضلانی در نوزادانی که  بیشتر در سنین 1-3 ماهگی هستند شروع می‌شود و در 5-8 ماهگی شدت آن بیشتر می‌شود. اسپاسم باعث سفت شدن عضلات بدن، گردن و کمر می‌شود که در بعضی از موارد ممکن است، دست و پا به طرف جلو خمیده شود.

این اتفاقات کمی بعد از بیدار شدن نوزاد اتفاق می‌افتد. اما در ادامه ببینیم، والدین بعد از شروع اسپاسم چه علائمی را در نوزاد خود می‌بینند؟

  • لرزش بدن
  • گریه کردن
  • فریاد زدن
  • از دست دادن هوشیاری
  • بی قراری
علائم تشنج نوزاد

۴- از دست دادن هوشیاری نوزاد

از دست دادن هوشیاری ممکن است در اثر بعضی از اتفاقاتی مانند بیماری صرع، ضربه خوردن به سر نوزاد عفونت بافت‌های عصبی اتفاق بیفتد.

بیهوشی در نوزادان بعد از تشنج بیشتر از 5 دقیقه طول نمی‌کشد، شما باید دائم حرکات تنفس و ضربان قلب نوزاد خود را چک کنید. اگر نوزاد شما بیشتر از 5 دقیقه هوشیاری خودش را به دست نیاورد، حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

از دست دادن هوشیاری می‌تواند باعث متوقف شدن رشد مغز نوزاد شما شود. پس داروهای ضد صرعی که پزشک برای نوزاد شما تجویز می‌کند را سر ساعت به آن بدهید و  از قطع کردن آن بدون مشورت پزشک خودداری کنید؛ اما چه زمانی باید با اورژانس تماس بگیرید:

  • از دست دادن هوشیاری بیشتر از 5 دقیقه
  • تنفس آهسته و خس‌خس سینه
  • کند شدن ضربان قلب
  • کبودی لب‌ها و صورت نوزاد

۵- پریدن از خواب بی وقفه

حتی موقع خوابیدن هم ممکن است که نوزاد شما دچار تشنج شود. اگر دیدید که در خواب بدن نوزاد شما می‌لرزد و در طول شبانه‌روز چند باری از خواب بیدار می‌شود، ممکن است به تشنج خفیف مبتلا باشد. معمولاً تشنج‌های خفیف هیچ آسیبی به بافت‌ها و نورون‌های عصبی در مغز نوزاد شما نمی‌رسانند.

علائم تشنج نوزاد

۶- علائم تشنج نوزاد و رنگ پریدگی

قبل از تشنج ممکن است که نوزاد شما رنگ پوستش به زردی تمایل پیدا کند، یا بعد از تشنج در اثر کمبود اکسیژن و خون رسانی به مغز رنگ پوست صورت و لب‌هایش کبود شود. مراقب این گونه علائم در نوزاد خود باشید.

۷- مکیدن دهان و لب‌ها

گاهی اوقات والدین حرکات غیر ارادی مانند سرفه، عطسه، تکان دادن لب و دهان را که رفلکس نام دارد، با علائم تشنج نوزاد اشتباه می‌گیرند. ولی اگر این مکیدن دهان و لب‌ها با لرزیدن بدن و کف آمدن از بُزاق دهان همراه باشد، دیگر رفلکس به حساب نمی‌آید و یکی از علائم تشنج  نوزاد است.

۸- نگاه کردن به یک نقطه

نوزاد شما ممکن است قبل از تشنج حرکاتی را انجام بدهد که از دید والدین پنهان باشد؛ مثلاً یکی از این حرکات متمایل شدن بدن به یک سمت و خیره شدن به یک نقطه است.

در موارد نادر ممکن است که در اثر خیره شدن پلک نوزاد بالا رود و فقط مردمک سفید چشمش نمایان شود. این یکی از علائم تشنج غیبت نیز می‌باشد.

علائم تشنج نوزاد

۹- کف کردن دهان

کف کردن دهان ممکن است یکی از علائم خطرناک در تشنج است، زیرا باعث خفگی در نوزاد می‌شود. اگر از دهان نوزاد کف بیرون می‌آید هرچه سریع‌تر آن را به پهلو بخوابانید، تا راه نفس او باز شود و به اورژانس پزشکی زنگ بزنید و یا نوزاد خود را خیلی سریع به بیمارستان ببرید.

پدر و مادرها باید زیر نظر یک پزشک متخصص علائم تشنج نوزاد خود را بشناسند، تا از قبل از وقوع تشنج اقدامات ضروری مانند گذاشتن یک بالشت نرم زیر سر نوزاد یا کلاه محافظ از آسیب رسیدن به سر او جلوگیری کنند.

تشنج در نوزادان شاید به طور کامل درمان نشود، ولی با خوردن داروهای ضد صرع و انواع جراحی‌ها قابل‌کنترل می‌باشد.