علائم بیماری ستون فقرات با توجه به نوع بیماری می‌تواند متفاوت باشد، انواع بیماری‌های ستون فقرات می‌توانند باعث ناراحتی‌های متنوع در بخش‌های مختلف بدن شوند.
گاهی این بیماری‌ها به تدریج مشکلاتی مانند درد، سختی در حرکت، تورم و حتی تنگی نخاع و اعصاب را ایجاد می‌نماید. این علائم می‌توانند از قسمت فوقانی تا پایین بدن احساس شوند و به طور کلی زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهند.
در حالی که ستون فقرات شما قوی و انعطاف پذیر است، اما مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها و آسیب‌ها نیز هست در این مطلب از کلینیک تخصصی روز مهر درباره علائم بیماری ستون فقرات و راه‌های درمانی آن می‌پردازیم پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
ستون فقرات چیست؟
ستون فقرات یا ستون مهره‌ها، ساختاری استخوانی است که در امتداد پشت بدن قرار دارد و از 33 مهره تشکیل شده است.
هر مهره استخوانی جداگانه است که توسط دیسک‌های بین مهره‌ای از یکدیگر جدا می‌شود. این دیسک‌ها مانند بالشتک عمل می‌کنند و به ستون فقرات انعطاف‌پذیری می‌بخشند.
عضلات و رباط‌های قوی نیز از ستون فقرات شما پشتیبانی می‌کنند و به شما این امکان را می‌دهند که حرکت کنید و خم شوید.
انواع مشکلات ستون فقرات
در حالی که ستون فقرات شما قوی و انعطاف پذیر است، اما مستعد ابتلا به انواع بیماری‌ها و آسیب‌ها نیز هست. برخی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات عبارتند از:
- آرتروز
- دیسک فتق
- تنگی کانال نخاعی
- اسکولیوز
- پوکی استخوان
- آسیب
اینها فقط چند نمونه از بیماری‌ها و آسیب هایی هستند که می توانند ستون فقرات شما را تحت تاثیر قرار دهند. تشخیص و درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر به ستون فقرات شما و کمک به شما در بازگشت به زندگی عادی کمک کند.
علائم بیماری ستون فقرات
ستون فقرات نقش بسیار مهمی در حرکت و تحرک بدن ما دارد؛ بنابراین، هر گونه آسیب یا بیماری در این منطقه می‌تواند علائم متفاوتی را به همراه داشته باشد. برخی از شایع‌ترین علائم بیماری ستون فقرات عبارتند از:
1. درد در ناحیه کمر و گردن
درد در ناحیه کمر و گردن یکی از شایع‌ترین علائم بیماری ستون فقرات است. این درد می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند دیسک کمر، آرتروز ستون فقرات، آسیب‌های عضلانی و غیره باشد.
دیسک کمر یکی از شایع‌ترین علل درد کمر است. دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه کمر بیشترین میزان وزن بدن را تحمل می‌کنند و به همین دلیل بیشتر در معرض آسیب و فرسودگی قرار دارند. این آسیب‌ها می‌تواند باعث بیرون زدگی و فشار بر روی اعصاب شود که درد شدید کمر را به همراه دارد.
آرتروز ستون فقرات نیز یکی دیگر از علل شایع درد کمر و گردن است. در این بیماری، مفاصل بین مهره‌ها دچار فرسودگی و التهاب می‌شوند که منجر به درد و محدودیت حرکتی می‌گردد.
علاوه بر این، آسیب‌های عضلانی و استرس نیز می‌توانند باعث درد در ناحیه کمر و گردن شوند در این موارد، درد معمولاً با استراحت و انجام حرکات کششی بهبود می‌یابد.
در صورت بروز درد شدید و مداوم در ناحیه کمر و گردن، توصیه می‌شود هرچه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید تا علت آن بررسی و درمان مناسب انجام شود.
2. درد و ضعف در اندامها یکی از علائم بیماری ستون فقرات است.
بیماری‌های ستون فقرات می‌توانند باعث ایجاد درد و ضعف در بازوها و پاها شوند. این علائم ممکن است ناشی از فشار بر روی اعصاب در اثر مشکلات دیسک یا آرتروز باشد.
دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه کمر و گردن بیشترین میزان وزن بدن را تحمل می‌کنند و به همین دلیل بیشتر در معرض آسیب و فرسودگی قرار دارند. این آسیب‌ها می‌تواند باعث بیرون زدگی و فشار بر روی اعصاب شود که درد و ضعف در اندامها را به همراه دارد.
آرتروز ستون فقرات نیز یکی دیگر از علل شایع درد و ضعف در اندامها است. در این بیماری، مفاصل بین مهره‌ها دچار فرسودگی و التهاب می‌شوند که منجر به درد و محدودیت حرکتی می‌گردد. در موارد شدید، فشار بر روی اعصاب می‌تواند باعث بیحسی، سوزش و گزگز در اندامها نیز شود.
3. اختلال در حرکت و تعادل
بیماری‌های شدید ستون فقرات می‌توانند در موارد نادر باعث اختلال در حرکت و تعادل فرد شوند. این علائم ممکن است ناشی از فشار بر روی نخاع در اثر مشکلاتی مانند تومورهای نخاعی باشد.
تومورهای اولیه طناب نخاعی یا ساختارهای اطراف آن می‌توانند باعث فشار بر روی نخاع و اختلال در عملکرد آن شوند.
همچنین، اسکولیوز شدید ستون فقرات نیز ممکن است دامنه حرکتی ستون فقرات و نواحی اطراف آن را محدود کند. این محدودیت می‌تواند بر نحوه حرکت و تعادل فرد تأثیر بگذارد.
در موارد شدید، فشار بر روی نخاع می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد دستگاه ادراری و روده‌ای نیز شود. این علائم نیز ممکن است بر تعادل فرد تأثیر بگذارند.
در صورت بروز هر گونه اختلال در حرکت و تعادل، توصیه می‌شود هرچه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید تا علت آن بررسی و درمان مناسب انجام شود.
4. بیحسی و سوزش یکی از علائم بیماری ستون فقرات است.
بیحسی و سوزش در اندامها می‌تواند یکی از علائم بیماری ستون فقرات باشد.
فشار بر روی اعصاب در اثر مشکلات دیسک بین مهره‌ای یا آرتروز ستون فقرات می‌تواند باعث ایجاد بیحسی، سوزش و گزگز در بازوها و پاها شود.
در موارد شدید، فشار بر روی نخاع ناشی از تومورها یا اسکولیوز شدید ستون فقرات نیز می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد اعصاب و ایجاد این علائم گردد.
این بیحسی و سوزش معمولاً از یک ناحیه شروع شده و به تدریج به سایر قسمت‌های اندام گسترش می‌یابد. علائم اغلب به صورت احساس “سوزن سوزن شدن” یا “شوک الکتریکی” توصیف می‌شوند.
بنابراین، بیحسی و سوزش در اندامها می‌تواند ناشی از فشار بر روی اعصاب در اثر مشکلات ستون فقرات باشد. در صورت بروز این علائم، توصیه می‌شود هرچه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید.
5. اختلال در عملکرد دستگاه ادراری و روده‌ای
در موارد نادر، بیماری‌های شدید ستون فقرات می‌توانند باعث اختلال در عملکرد دستگاه ادراری و روده‌ای شوند.
این علائم ممکن است ناشی از فشار بر روی نخاع در اثر مشکلاتی مانند تومورهای نخاعی باشد. تومورهای اولیه طناب نخاعی یا ساختارهای اطراف آن می‌توانند باعث فشار بر روی نخاع و اختلال در عملکرد آن شوند.
در این موارد، فشار بر روی نخاع می‌تواند منجر به اختلال در کنترل عملکرد مثانه و روده شود. این علائم ممکن است شامل مشکلات در دفع ادرار و مدفوع، بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع و غیره باشد.
همچنین، در موارد شدید، این اختلال در عملکرد دستگاه ادراری و روده‌ای می‌تواند بر تعادل فرد نیز تأثیر بگذارد.
بنابراین، در صورت بروز هر گونه مشکل در عملکرد دستگاه ادراری و روده‌ای، توصیه می‌شود هرچه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید تا علت آن بررسی و درمان مناسب انجام شود.
6. درد در هنگام سرفه یا عطسه
درد در هنگام سرفه یا عطسه می‌تواند یکی از علائم بیماری ستون فقرات می‌باشد.
– فتق دیسک کمر یکی از شایع‌ترین علل این نوع درد است. در این شرایط، بیرون زدگی دیسک باعث فشار بر روی اعصاب می‌شود که با افزایش فشار داخل شکمی در هنگام سرفه یا عطسه تشدید می‌گردد.
– آرتروز ستون فقرات نیز می‌تواند باعث افزایش حساسیت ستون فقرات به فشار و در نتیجه تشدید درد در این موارد شود.
– در موارد نادر، شرایط شدیدتری مانند تومورهای نخاعی نیز ممکن است باعث چنین علائمی گردند.
شدت درد در هنگام سرفه یا عطسه می‌تواند به پزشک در تشخیص علت و شدت مشکل ستون فقرات کمک کند؛ بنابراین بیماران باید این علامت را به پزشک خود گزارش کنند.
در مجموع، درد تشدید شده در هنگام سرفه، عطسه و سایر فعالیت‌هایی که فشار داخل شکمی را افزایش می‌دهند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات ناشی از فشار بر روی اعصاب در ستون فقرات باشد.
راه‌های تشخیص بیماری ستون فقرات چیست؟
راه‌های تشخیص بیماری ستون فقرات به شرح زیر است:
- بررسی پیشینه پزشکی و معاینات فیزیکی: اولین قدم در تشخیص مشکلات ستون فقرات، بررسی سابقه پزشکی بیمار و انجام معاینات فیزیکی توسط پزشک است.
- تصویربرداری: تهیه عکس رادیولوژی یکی از بهترین روش‌های تشخیص آرتروز ستون فقرات است. پزشک با بررسی این تصاویر می‌تواند تغییرات ناشی از بیماری را شناسایی کند.
- تست‌های تشخیصی: در صورت نیاز، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی مانند MRI یا CT اسکن را برای بررسی دقیق‌تر ستون فقرات تجویز کند.
- معاینه عصبی: در مواردی مانند شکستگی مهره‌ها یا تومورهای نخاع، معاینه دقیق عصبی توسط پزشک ضروری است.
در مجموع، تشخیص دقیق بیماری ستون فقرات نیازمند بررسی سابقه پزشکی، انجام معاینات فیزیکی و تصویربرداری است. در صورت نیاز، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی را نیز درخواست کند.
برای کاهش علائم بیماری ستون فقرات چه باید کرد؟
برای کاهش علائم بیماری ستون فقرات می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- درمان‌های غیرجراحی:
– استفاده از داروهای ضد التهاب و مسکن برای کاهش درد و التهاب
– انجام فیزیوتراپی و طب فیزیکی برای تقویت عضلات و بهبود حرکت‌پذیری
– استفاده از کمپرس گرم و سرد برای کاهش گرفتگی و التهاب عضلات
– انجام ماساژ درمانی و طب سوزنی برای تسکین درد
– استفاده از کمربندهای طبی برای حمایت از ستون فقرات
- درمان‌های جراحی:
– در صورت عدم بهبود با درمان‌های غیرجراحی، جراحی ممکن است ضروری باشد
– جراحی‌های رایج شامل دیسکتومی، فیوژن مهره‌ها و جراحی‌های کمتر تهاجمی است
- پیشگیری و مراقبت:
– پرهیز از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های نامناسب
– حفظ وزن مناسب و داشتن فعالیت فیزیکی منظم
– استفاده از صندلی و میز مناسب در محیط کار
– انجام حرکات کششی و تقویتی برای عضلات ستون فقرات
در مجموع، ترکیبی از درمان‌های غیرجراحی، جراحی و مراقبت‌های پیشگیرانه می‌تواند به کاهش علائم بیماری ستون فقرات کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک در موارد مرتبط با بیماری ستون فقرات عبارتند از:
وقتی که درد و محدودیت حرکتی وجود دارد که به طور معتبر زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. این موارد می‌توانند شامل دردهای شدید و مزمن در ناحیه کمر، سختی در حرکت، و تأثیرات نامطلوب بر فعالیت‌های روزانه باشند.
اگر درد کمر شدید است و پس از چند هفته از درمان‌های معمولی بهبودی مشاهده نمی‌شود.
وقتی که علائمی مانند درد شدید در صبح، بیحسی و ضعف عضلانی، و اختلالات در عملکرد روده و مثانه وجود دارد که ممکن است نشانه تومور نخاعی باشد.
اگر کودک یا نوجوان دچار دردهای مداوم در ناحیه کمر باشد، بهتر است توسط یک متخصص ارتوپدی مورد بررسی قرار گیرند.
به طور کلی، در صورت داشتن دردها و محدودیت‌های حرکتی مزمن و مختل کننده زندگی روزمره، یا علائم شدید و پیشرونده، توصیه می‌شود به کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر مراجعه کنید.
