برای پدر و مادرهایی که بعد از 9 ماه تحمل درد و رنج بالاخره بچه‌ی آن‌ها به دنیا می‌آید و شور اشتیاق و البته مقدار قابل توجهی هم استرس به آن‌ها می‌دهد، ممکن است انواع تشنج نوزاد برای فرزندشان اتفاق بیفتد.
زندگی کردن با نوزادی که دچار تشنج‌های متعدد می‌شود و تنها چند روز است که به دنیا آمده، برای خانواده‌ها به کابوس بسیار بزرگی تبدیل می‌شود.
ممکن است نوزاد شما روزی چند بار دچار تشنج شود و علائمی مانند سفت نگه داشتن عضلات بدن، بی‌موقع از خواب بیدار شدن، تکان خورد دست و پا و استفراغ را تجربه کند.
انواع تشنج در نوزاد وجود دارد که پزشک متخصص با استفاده از گرفتن آزمایش‌ها و نوار مغز از نوزاد، نوع تشنج را تشخیص می‌دهد. ما در مطلب گذشته درباره‌ی تشنج نوزاد صحبت کردیم، در این مطلب از کلینیک تخصصی و مغز و اعصاب روز مهر نیز شما را با انواع تشنج نوزاد و علائم آن آشنا می‌کنیم.
انواع تشنج در نوزاد
تشنج در نوازان انواع مختلفی دارد و بستگی به خفیف و شدید بودن آن می‌تواند آسیب‌هایی را به بافت‌های مختلف مغز برساند که ما هر کدام را در موارد زیر برای شما توضیح داده‌ایم:
۱- تشنج کلونیک
کلونیک به معنی لرزش اندام‌های بدن است. در این نوع تشنج، توده‌های عضلانی نوازد در یک مرحله‌ی سریع دچار گرفتگی می‌شود و بعد از چند دقیقه به صورت آهسته به حالت اولیه خود برمی‌گردد.
این نوع تشنج باعث لرزش اندام‌های بدن به صورت متعدد می‌شود که می‌تواند قسمتی از عضو بدن مانند صورت، دست و پا و حتی لوزه و حلق را درگیر خود کند.
تشنج کلونیک در نوزادان اغلب به صورت کانونی و عمومی دسته بندی می‌شوند. تشنج‌های کانونی اغلب در یکی از نیم کره‌های راست یا چپ اتفاق می‌افتد و یک سمت از اندام‌های بدن را درگیر خود می‌کند.
معمولاً در طول تشنج کلونیک، نوزاد بیهوش نمی‌شود و صداهای اطرافش را به خوبی می‌شنود. این تشنج‌ها ممکن است که با آنسفالوپاتی یا تغییر در ساختار مغز همراه باشند. نوزادانی که تشنج‌های کلونیک را تجربه می‌کنند. درمان آن بسیار راحت‌تر از تشنج‌های دیگر است.
علائم تشنج کلونیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست دادن هوشیاری
- گرفتگی عضلات
- حالت تهوع و استفراغ
۲- انواع تشنج نوازد و تونیک جنرال
این نوع تشنج در هر دو نیم کره‌ی چپ و راست سر را در برمی‌گیرد. این تشنج باعث تکان خوردن اندام‌های مختلف بدن مانند دست و پاها می‌شود و در چند مرحله اتفاق می‌افتد که عبارتند از:
- نوزاد کل اندام‌های بدن خودش را سفت نگه می‌دارد.
- بدن نوزاد شروع به تکان خوردن می‌کند و ممکن است کف از دهانش خارج شود و هوشیاری خودش را از دست بدهد.
- بعد از مدتی گرفتی عضلات به حالت اولیه برمی‌گردد و نوزاد هوشیاری خودش را به دست می‌آورد.
۳- تشنج میکلونیک
این نوع تشنج ممکن است در نوزادان بالای 3 ماه رخ دهد و باعث تکان خوردن شدید اندام‌های بدن می‌شود. در بعضی از موارد نادر ممکن است که تب بالا قبل از شروع تشنج میکلونیک رخ بدهد.
حمله‌هایی این نوع تشنج اغلب خیلی شدید نیستند و مدت زمان آن بسیار کوتاه‌تر از سایر تشنج‌ها می‌باشد و باعث اسپاسم‌های عضلانی در صورت می‌شوند.
تشنج میکلونیک در بیشتر موارد هیچ عارضه‌ای ندارد و به بافت‌های عصبی مغز آسیب نمی‌رساند، ولی ممکن است که روزی چند بار در نوزاد شما اتفاق بیفتد. این نوع تشنج با داروهای ضد صرع قابل درمان است.
از علائم تشنج میوکلونیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پریدن از خواب به صورت ناگهانی
- اسپاسم عضلات صورت و گردن
- حالت تهوع استفراغ
- آمدن کف از دهان نوزاد
۴- تشنج فلوکال
این تشنج به فلوکال ساده و پیچیده تقسیم بندی می‌شود:
تشنج فلوکال ساده:
این نوع تشنج یک طرف از سر را درگیر می‌کند و نوزاد شما هوشیاری خودش را از دست نمی‌دهد. ممکن است که قبل از شروع تشنج علائمی مانند زرد شدن رنگ پوست، تکان خوردن انگشتان دست و پا، تعریق زیاد، داد و گریه کردن پیش از اندازه را داشته باشد.
تشنج فلوکال پیچیده:
این تشنج ممکن است قسمت خاصی از مغز نوازد را درگیر کند و باعث از دست داد هوشیاری شود. تشنج‌های پیچیده در نوزادان اغلب کمتر از سایر تشنج‌ها اتفاق می‌افتند.
نوزاد شما اگر هر کدام از علائم زیر را داشت، حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید:
- کبودی لب‌ها و صورت
- از دست دادن هوشیاری بیشتر از پنج دقیقه
- کند شدن ضربان قلب
۵- انواع تشنج نوزاد و تشنج غایب
تشنج غایب در کودکان 4 سال به بالا شایع‌تر از نوزادان است. مدت زمان این نوع تشنج بیشتر از 30 ثانیه طول نمی‌کشد، به همین دلیل تشخیص این نوع تشنج برای پدر و مادرها دشوار می‌باشد و ممکن است که روزی چند بار اتفاق بیفتد.
از علائم تشنج غایب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خیره ماندن به یک نقطه
- تندتند پلک زدن نوزاد
- گریه بدون دلیل
۶- انواع تشنج نوزاد و تشنج فیبریل
این تشنج در بسیاری از مواقع در اثر تب خیلی بالا اتفاق می‌افتد. تشنج‌هایی که در اثر تب خیلی بالا رخ می‌دهند. معمولاً آسیب‌هایی را به بافت‌های عصبی مغز نمی‌رسانند؛ ولی بهتر است که بعد از تشنج نوزاد خود را به پیش پزشک اطفال ببرید تا شرایط آن را ارزیابی کند.
تشنج‌های فیبریل را می‌توان به دو دسته تب ساده و پیچیده تقسیم‌بندی کنیم:
تب ساده: که در آن مدت زمان تب بیشتر از 15-30 دقیقه طول نمی‌کشد. تشنج‌هایی که بر اثر تب ساده اتفاق می‌افتند، معمولاً یک‌بار اتفاق می‌افتند و بیشتر از یک شبانه روز نیز طول نمی‌کشند.
تب پیچیده: این نوع تب بیشتر از یک ساعت طول می‌کشد و حتی ممکن است چند روز از زندگی نوزاد را به خود در گیر کند. در تشنج‌های ناشی از تب بالا ممکن است نوزاد هوشیاری خودش را از دست داده و در موارد خیلی نادر ممکن است که به نورون‌های عصبی در مغز و بافت‌های آن آسیب وارد شود.
اگر تب نوزاد شما بیشتر از یک شبانه روز طول کشید، حتماً آن را پیش یک پزشک متخصص ببرید.
۷- تشنج آتونیک
تشنج آتونیک یکی از انواع تشنج نوازد است که نوازد هوشیاری اش را از دست نمی‌دهند، ولی دچار گرفتی شدید عضلات بدن، صورت و گردن می‌شود.
این تشنج باعث تکان شدید اندام‌های بدن می‌شود که ممکن است خطرات جبران ناپذیری بروی بدن نوازد بر جای بگذارد. تشنج در نوزادانی که به بیماری آنسفالوپاتی مبتلا هستند بیشتر می‌باشد.
علائم نوزادانی که به تشنج‌های آتونیک مبتلا هستند، شامل موارد زیر می‌باشد:
- افتادگی سر
- سنگین شدن پلک‌ها
- تکان دادن سر به دفعات زیاد
پدر و مادرها در حمله‌ی تشنج آتونیک باید زیر سر نوزاد خود را بگیرند، تا از آسیب به گردن نوزاد جلوگیری کنند.
۸- تشنج‌های غیر قابل حس
شناسایی این نوع تشنج‌ها مانند تشنج غایب برای پدر و مادرها دشوار است، چرا که هیچ‌گونه علائم خطرناکی ندارند که فکر والدین را به خود درگیر کند.
از علائم تشنج غیر قابل حس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سریع پلک زدن
- تکان نخوردن به مدت طولانی
- تکان دادن سریع پاها
شما نباید هر حرکتی از نوزاد خودتان را با تشنج اشتباه بگیرید. اگر علائمی دید که شما را دچار تردید و شک می‌کند که نوزاد شما دچار تشنج شده، حتماً آن را پیش یک پزشک متخصص ببرید. تا با تشخیص درست بهترین راه درمانی را برای نوازد شما در نظر بگیرد.
