انواع آلزایمر در سالمندان از خفیف تا شدید وجود دارد؛ مثلاً جا گذاشتن کلید ماشین به صورت مکرر، صدا زدن نام اعضای خانواده خود به اشتباه یا به جای یکدیگر، فراموش کردن مواد خوراکی از بازار.
تمامی این عوامل جز نقصهای رایج حافظه بشمار میآیند و یکی از راههای شناسایی بیماری آلزایمر میباشند.
اما با افزایش سن فراموشی و عملکردهای حافظه بیشتر اتفاق میافتد و شاید این سؤال در ذهن شما بیاید که آیا تمامی این عوامل طبیعی است یا ناشی از بیماری آلزایمر است؟
اگر یکی از افراد عزیز زندگیتان علائم بیماری آلزایمر را تجربه میکند شناخت مراحل آلزایمر کمک بسیار زیادی به بیماری آنها میکند.
محققان هنوز به دنبال راهی برای درمان بیماری آلزایمر میباشند ولی با گذشت زمان درمان قطعی برای این بیماری پیدا نکردهاند؛ اما داروها میتوانند از شدت این بیماری برای مدتی جلوگیری کنند.
آلزایمر چیست؟
یکی از شایعترین علتهای زوال عقل میباشد و باعث از دست دادن حافظه و اختلال در تواناهایی شناختی فرد میشود و زندگی روزانه را با مشکل روبه رو میکند.
بیماری آلزایمر با گذشت زمان شدیدتر میشود و تمامی نواحی مغز را تحت تأثیر خودش قرار میدهد و مشکلاتی را در حافظه، تفکر، زبان، حل مسئله و شخصیت ایجاد میکند.
به گروهی از علائم وسیع که توانایی فکری و اجتماعی را تحت تأثیر قرار میدهد و فعالیتهای روزانه را دچار اختلال میکند زوال عقل میگویند.
انواع آلزایمر
پنج مرحله بیماری آلزایمر وجود دارد و هر فردی تجربه متفاوتی از این بیماری را در طول زندگی تجربه میکند که علائم آن شامل موارد زیر است:
- بیماری آلزایمر پیش بالینی
- اختلالات شناختی خفیف در بیماری آلزایمر
- مرحله خفیف بیماری آلزایمر
- مراحل متوسط بیماری آلزایمر
- مرحله شدید بیماری آلزایمر
شناخت پنج مرحله از آلزایمر به شما کمک میکند که خودتان یا اعضای خانوادهای که به بیماری آلزایمر مبتلا است از اتفاقاتی که رخ میدهد و علائم آن درک درستی را پیدا کنید.
بیماری آلزایمر پیش بالینی
انواع آلزایمر خیلی قبلتر از ظاهر شدن علائم ایجاد میشود که به آن آلزایمر پیش بالینی نیز میگویند.
معمولاً فقط در آزمایشگاههای تحقیقاتی شناسایی میشود و شما یا اطرافیان نزدیکتان متوجه علائم نخواهید شد.
این مرحله پیش بالینی ممکن است سالها ادامه داشته باشد تا علائم آن ظاهر شود.
اگرچه شما نمیتوانید هیچ تغییری را در رفتارهای فرد متوجه شوید؛ اما فناوریهای جدید در تصویر برداری از مغز میتوانند گرههای نوروفیبریلاری و پلاک های رسوبی آمیلوئید را در مغز شناسایی کنند.
جمع شدن پروتئین تاو به صورت غیر طبیعی و تغییر شکل آنها باعث ایجاد گرهها میشود که یکی از دلایل بیماری آلزایمر است.
شناسایی این آزمایشهای بالینی مهم است؛ زیرا بعضی از محققان بر این معتقدند که با درمان افراد مبتلا به بیماری پیش بالینی شروع علائم را به تاخیر میاندازند.
آزمایشهای ژنتیکی میتواند به شما کمک کند که هرچه زودتر بیماری آلزایمر خود را شناسایی کنید و به شما میگوید که به آلزایمر زودرس مبتلا هستید یا خیر.
اختلالات خفیف شناختی در بیماری آلزایمر
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در این مرحله دچار تغییرات خفیفی در حافظه و توانایی فکر کردن خود میشوند این تغییرات آنقدر شدید نیستند که بر کار یا روابط اجتماعی تأثیر بگذارند.
در این مرحله افراد مبتلا ممکن است که در مورد اطلاعاتی که مربوط به حافظه است دچار مشکلاتی شوند و این ممکن است شامل مکالمات یا قرار ملاقات جدید باشد.
همچنین در برنامه ریزی یک وعده غذایی ممکن است که دچار مشکلاتی شوند و توانایی تصمیم گیری خود را بهمرورزمان از دست میدهند.
مرحله خفیف بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر تقریباً در این مرحله تشخیص داده میشود و پزشکان و خانوادهها متوجه میشوند که فرد دچار مشکلاتی در تفکر و حافظه خود میباشد.
فرد مبتلا به آلزایمر در مرحله خفیف ممکن است که علائم زیر را تجربه کند:
از دست دادن حافظه و رویدادهای اخیر
مبتلایان ممکن است که در به خاطر سپردن اطلاعات تازه با مشکل روبه رو شوند یا احتمال دارد که یک سؤال را بارها، بارها از دیگران بپرسند.
مشکلاتی در حل مسئله و وظایف پیچیده
برنامه ریزی برای آینده و شمارش یک دسته اسکناس ممکن است برای آنها طاقت فرسا و سخت باشد.
بسیاری از مبتلایان ممکن است در تصمیم گیری درست و به موقع با مشکل روبه رو شوند.
مثلاً در مواقع آتش سوزی نمیدانند چه کاری را انجام دهند و جان خود و دیگران را نجات دهند.
تغییرات شخصیتی
افراد ممکن است بهمرورزمان احساس نا امیدی و اندوه فراوانی را داشته باشند که باعث افسردگی در آنها میشود.
همچنین بیماران آلزایمری در این مرحله نمیتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند در نتیجه گوشه گیر میشوند.
کاهش انگیزه در انجام کارها و مسئولیتها در افراد مبتلا رایج است.
مشکل در سازماندهی و بیان تفکرات
اکثر افراد مبتلا نمیتوانند به درستی مطالب درسی را برای دیگران توضیح دهند و یا قادر نیستند که کلمات مناسبی را برای تمام کردن جملات خود پیدا کنند.
مشکلاتی در پیدا کردن وسایل
مبتلایان به بیماری انواع آلزایمر اغلب نمیدانند که وسایل شخصی خود را کجا گذاشتهاند و همیشه در پیدا کردن لباس یا گوشی همراه خود با مشکل روبه رو میشوند.
در بیشتر موارد بیماران آلزایمری راه خانه خود یا مقصد و مکانی که بار ها از آن عبور کردند را گم میکنند و نمیدانند که الان در چه موقعیت مکانی قرار دارند.
مرحله متوسط بیماری آلزایمر
در مرحله متوسط آلزایمر افراد گیجتر و فراموشی آنها بیشتر میشود و نیاز به کمک بیشتر در فعالیتهای روزانه خود هستند.
دچار سردرگمی عمیقی میشوند
بیماران آلزایمری روزها، هفتهها و فصلهای سال را از دست میدهند، آنها بهمرورزمان اعضای خانواده خود را با افراد غریبه اشتباه میگیرند.
آنها ممکن است دائم در جست و جوی محیطهای بگردن که برای آنها آشنایی بیشتری دارد.
در نتیجه مراقبین باید رفتارهای بیماران آلزایمری را تحت نظارت خود قرار بدهند و از تنها گذاشتن آنها پرهیز کنند.
فراموشی خاطرات را در این مرحله به صورت شدیدتر تجربه میکنند.
فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است آدرس یا شماره تلفن خود و اطرافیانش را فراموش کند.
آنها داستانهای مورد علاقه خود را بارها، بارها برای دیگران تعریف میکنند.
برای انجام کارهای روزانه خود به کمک احتیاج دارند.
آنها ممکن است برای انتخاب لباس مناسب برای موقعیتهای فصلی یا آب و هوا به کمک نیاز داشته باشند.
ممکن است در این مرحله بیماران مبتلا به آلزایمر برای مراقبتهای بهداشتی مانند حمام کردن، مسواک زدن به کمک خانواده خود نیاز دارند.
بعضی از افراد ممکن است که گاهی کنترل روده و مثانه خود را از دست بدهند.
تغییرات قابل توجه در رفتار و شخصیت
برای بعضی از افراد در مرحله متوسط بیماری ممکن است بدون هیچ دلیلی دچار شک و ترید به دیگران میشوند.
برای مثال ممکن است به این فکر کنند که مراقبین و اعضای خانواده از آنها دزدی میکند و یا ممکن است همسر خود را به خیانت متهم کنند.
برخی از افراد دیگران چیزهایی را میبینند یا میشنود که واقعی نیستند.
توهم بصری در بیماران آلزایمری بسیار رایج است.
افراد به مرور زمان و با پیشرفت بیماری دچار پرخاشگریهای شدیدی میشوند.
حتی بعضی از افراد ممکن است در اثر عصبانیت به خود یا دیگران آسیب برسانند.
مرحله شدید بیماری آلزایمر
در مراحل آخر بیماری که به نام زوال عقل شدید ناشی از بیماری آلزایمر شناخته میشود.
فعالیتهای ذهنی همچنان روبه کاهش است و عملکردهای فیزیکی نیز دچار اختلال میشود.
مراحل شدید بیماری فرد دچار علائم زیر میشود:
ناتوانی در ارتباط برقرار کردن با دیگران
افراد دیگر نمیتوانند به درستی و به صورت منطقی صحبت کنند. آنها ممکن است در طول روز بتوانند چندکلمهای را بر روی زبان بیاورند.
برای کارهای شخصی به مراقبت نیاز دارند. این کمکها شامل حمام کردن، غذا خوردن و دستشویی رفتن میشود و کاهش توانایی جسمی را تجربه میکنند.
افراد در این مرحله قادر به راه رفتن به تنهایی نیستند و نیازمند کمک دیگران یا استفاده از ویلچر و عصا هستند.
حتی ممکن است نتوانند بدون کمک دیگران بر روی صندلی بنشینند و برای نگه داشتن سر خود به کمک نیاز داشته باشند.
عضلات بدن احتمال دارد که سفت شوند و درد زیادی را به بیمار آلزایمری تحمیل کنند و رفلکسهای غیر عادی را فرد تجربه میکند.
در نتیجه فرد بیمار توانایی بلع و مدیریت مثانه و روده خود را از دست میدهد.
میزان پیشرفته شدن بیماری انواع آلزایمر چقدر است؟
سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر در هر فردی متفاوت است.
به طور کلی افراد مبتلا به بیماری آلزایمر بعد از تشخیص بین 3-11 سال به زندگی خود ادامه میدهند؛ ولی بعضی از افراد بیشتر از بیست سال نیز عمر میکنند.
فرد ممکن است در طول آلزایمر به بیماریهای دیگری مانند دیابت، مشکلات قلبی و عروقی، فشار خون و سایر بیماریها مبتلا شود که در صورت درمان نشدن این بیماریها سرعت ابتلا افزایش پیدا میکند.
ذاتالریه یکی از دلایل مرگ مبتلایان به بیماری آلزایمر است؛ زیرا باعث مشکل در بلع میشود.
زیرا اختلال در بلع باعث میشود که مواد غذایی و نوشیدنیها وارد ریهها میشوند.
از سایر علتهای شایع مرگ میتوان به کم آبی بدن، زمین خوردن و زخم بستر اشاره کرد.
حمایت از کسی که به بیماری آلزایمر مبتلا است یک کار بزرگی به شمار میآید.
شما ممکن است به عنوان یک مراقب طیف وسیعی از احساسات را تجربه میکنید و شما به حمایت و مرخصی در روزهایی از هفته خود نیاز دارید.
پزشکان و مشاوران میتوانند راههای مقابله با این بیماری را در شرایط دشوار یاد بگیرید.
آلزایمر یک بیماری است که به آهستگی شروع به پیشرفت میکند و افراد به طور متوسط 4-8 سال بعد از تشخیص با توجه به شرایط بیماری زندگی میکنند.
اگر مراحل بیماری آلزایمر خود را بشناسید برای مدیریت بیماری خود از خانواده و دوستان کمک بگیرید.