آیا می‌دانستید که حدود 605 میلیون نفر مبتلا به بیماری آلزایمر هستند که تقریباً دو سوم از آن‌ها زن هستند؟ این بدان معناست که علائم آلزایمر در زنان دو برابر بیشتر از مردان است.
تحقیقاتی که در کشور سوئد روی بیماران آلزایمری انجام شده است نشان می‌دهد که حدود 16926 نفر از مردم در سنین 80 سالگی به بیماری آلزایمر مبتلا شدند که نصف بیشتر آن ها زنان بودند.
علوم مغز در دانشگاه آریزونا و عصب شناسان برجسته که در زمینه آلزایمر کار می‌کنند می‌گویند: مغز زنان پیر می‌تواند بیماری آلزایمر را زودتر شروع کند.
وضعیت یائسگی در دوران میان‌سالی به کاهش توانایی‌های مغز در استفاده از سلول گلوکز به عنوان سوخت ساز اولیه بدن و افزایش پاسخ‌های عصبی التهابی در مغز زنان ارتباط دارد.
این امر معمولاً یک ضربه دوگانه به مغز زنان به حساب می‌آید.
عوامل دیگری درباره این موضوع دخیل هستند برای مثال بیشتر از 60 درصد زنان از شریک زندگی خود که به بیماری آلزایمر مبتلا است مراقبت می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.
ما در این مطلب از کلینیک تخصصی و مغز و اعصاب روز مهر قصد داریم درمان، علت و علائم آلزایمر در زنان را به شما معرفی کنیم.
آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر یکی از انواع زوال عقل است که به‌مرورزمان باعث آسیب به مغز انسان می‌شود.
این بیماری آلزایمر در هر فردی متفاوت است و باعث مشکلات حافظه، عدم تفکر، استدلال و تغییراتی در خلق و خو می‌شود.
با گذشت زمان آلزایمر شدیدتر می‌شود و افراد برای انجام کارهای روز مره خود به کمک دیگران نیازمند هستند.
در مراحل پیشرفته بیماری آلزایمر فرد حافظه خود را به کامل از دست می‌دهد و حتی دیگر اسم خودش را یادش نمی‌آید و این امر باعث گوشه گیری و افسردگی در فرد مبتلا به آلزایمر می‌شود.
هیچ درمان قطعی برای بیماری آلزایمر شناسایی نشده است بعضی از عوامل مانند کم آبی، عفونت‌ها، مشکل در بلع می‌توانند منجر به مرگ افراد مبتلا به آلزایمر شوند.
علائم آلزایمر در زنان
از دست دادن حافظه یک علامت اصلی آلزایمر زنان است که باعث از مشکلاتی در رویدادها و مکالمه‌های اخیر می‌شود.
با پیشرفت تر شدن بیماری علائم زیادی را تحت‌تأثیر خودش قرار می‌دهد.
در ابتدای بیماری ممکن است افراد مبتلا چیزهای جزئی را از یاد ببرند و بر تفکرات خود مسلط هستند؛ ولی با شدیدتر شدن بیماری علائم ظاهر می‌شوند به‌طوری‌که دوستان و اعضای خانواده بیشتر متوجه این موضوع می‌شوند.
تغییرات مغزی و علائم آلزایمر در زنان شامل موارد زیر است:
حافظه
همه افراد در دوران میان سالی ممکن است که دچار نقص حافظه شوند؛ اما زمانی که فراموشی به صورت مکرر اتفاق می‌افتد ناشی از بیماری آلزایمر است.
فراموشی می‌تواند با گذشت زمان بر توانایی و فعالیت‌های فرد در محل کار و خانه تأثیر بگذارد.
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است دارای علائم زیر باشند:
- جملات و سؤالات خود را دائم تکرار می‌کنند.
- قرار ملاقات و مکالمات خود را از یاد می‌برند.
- وسایل را در جاهایی قرار می‌دهند که منطقی نیست؛ مثلاً ساعت خود را در یخچال می‌گذارند.
- در جاهایی که بارها در آن رفت آمد داشتن گم می‌شوند.
- در نهایت نام اعضای خانواده را اشتباه می‌گویند و وسایل روز مره خود را فراموش می‌کنند.
- در نام گذاری اشیا و اتمام کلمات مشکل دارند.
تفکر و استدلال
آلزایمر، باعث مشکلاتی در تمرکز و تفکر می‌شود و نمی‌تواند با اعداد به درستی کار کند؛ مثلاً در جمع و تفریق یا حسابرسی با مشکل روبه رو می‌شود.
فرد آلزایمری نمی‌تواند هم‌زمان چند کار را باهم انجام دهد و ممکن است مدیریت امور اقتصادی یا مالی برایش سخت باشد برای مثال موجودی دسته چک و پرداخت آن به صورت ماهیانه برای آن چالش برانگیز است.
هنگام شدیدتر شدن، علائم آلزایمر فرد بیمار نمی‌تواند اعداد را به خوبی بشناسد.
قضاوت و تصمیم گیری
این بیماری می‌تواند باعث کاهش توانایی فرد در تصمیم گیری‌ها روز مره می‌شود.
برای مثال یک فرد مبتلا به بیماری آلزایمر احتمال دارد که در محیط‌های اجتماعی نتواند بخه خوبی با دیگران ارتباط برقرار کند یا برای انتخاب مناسب با توجه به شرایط آب و هوایی به کمک نیاز دارد.
ممکن است جواب به سؤالات اعضای خانواده برایش مشکل باشد بیماران نمی‌دانند،موقع سوختن غذا چه کاری را انجام بدهد یا هنگام رانندگی چه تصمیم درستی را باید بگیرند.
ناتوانی در مسئولیت‌ها و انجام وظایف آشنا
معمولاً افراد مبتلا به بیماری آلزایمر با مرور زمان در انجام کارهای روز مره و معمولی با مشکل روبه رو می‌شوند.
این مسئولیت‌ها ممکن است شامل برنامه ریزی برای وعده غذایی، فهرست وسایل یا مواد غذایی مورد نیاز یا انجام بازی مورد علاقه خود باشد.
همچنین آن‌ها در بهداشت شخصی خود مانند حمام کردن غذا پختن با مشکل روبه رو می‌شوند.
تغییراتی در شخصیت و رفتار
یکی از علائم آلزایمر در زنان تغییرات نورون‌های عصبی مغزی است که می‌تواند باعث بیماری آلزایمر شود که بر خلق و خوها و رفتارهای فرد بیمار اثر می‌گذارد که شامل موارد زیر است:
- افسردگی شدید
- عدم انگیزه به فعالیت‌هایی که قبلاً از آن لذت می‌بردند
- دوری از جمع‌های خانوادگی و دوستانه
- تغییرات خلق و خو
- شک و بی اعتمادی به دیگران
- پرخاشگری شدید
- تغییر الگوی خواب
- ناتوانی در مهارت‌ها
- توهم و هذیان گویی و مورد اتهام قرار دادن دیگران به دزدی
مهارت‌های حفظ شده
درحالی که بیماری آلزایمر باعث تغییرات زیادی در حافظه و مهارت‌ها می‌شود.
ولی بعضی از افراد حتی با پیشرفت بیماری علائم خود را حفظ می‌کنند که شامل خواندن کتاب‌ها، اشتراک گذاری خاطره‌ها، گوش دادن به موسیقی مورد علاقه و نقاشی کشیدن می‌باشد.
این مهارت‌ها در بیشتر مواقع در مدت زمان طولانی‌تر حفظ می‌شوند زیرا به وسیله قسمت‌هایی از مغز که در مراحل پیشرفت تر بیماری آلزایمر تحت تأثیر قرار می‌گیرند مدیریت می‌شوند.
تغییرات بینایی
بیشتر افراد مبتلا به آلزایمر دچار اختلال بصری شدیدی می‌شوند که ممکن است از نظر فیزیکی، چشم آن‌ها هیچ گونه مشکلی را نداشته باشد؛ ولی در آلزایمر مغز به طور کامل نمی‌تواند اطلاعات خود را پردازش کند.
این تغییرات بینایی شامل موارد زیر است:
از دست دادن میدان دید محیطی
افراد مبتلا به آلزایمر قادر به چیزهایی که در بالا و پایین یا اطراف قرار دارند نیستند و درنتیجه در حرکت و حفظ تعادل خود با مشکل مواجه می‌شوند.
شما می‌توانید اشیا را مقابل شخص قرار دهید و به هم ریختگی وسایل را از سر راه او بردارید.
حساسیت به کنتراست:
افراد معمولاً در تشخیص رنگ‌ها ی هم‌رنگ مشکل دارند به‌عنوان‌مثال یک حمام که کف آن کاملاً سفید است یا یک عکس سیاه و سفید روی پس زمینه قرمز را به درستی نمی‌توانند ببینند.
کناره گیری از تعاملات اجتماعی
بعضی از افراد سال‌ها قبل از تشخیص بیماری آلزایمر از ارتباط با دوستان و جمع‌های خانوادگی کناره گیری می‌کنند یا فعالیت‌هایی را که دوست داشتند را دیگر تمایلی برای انجام آن ندارد.
تحقیقات نشان می‌دهد که هرچه افراد آلزایمری بتواند روابط اجتماعی معنادار خود را ادامه بدهند روند فراموشی آن‌ها کندتر می‌شود.
ناحیه از مغز به نام آمیدگال وجود دارد که در مراحل شروع علائم آلزایمر تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
این قسمت از مغز که به آن ناحیه اجتماعی مغز نیز می‌گویند؛ چون به ما در تعاملات اجتماعی کمک می‌کند.
تا کنون دانشمندان موفق نشده‌اند که چرا کناره گیری از تعاملات اجتماعی در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر رخ می‌دهد.
علت آلزایمر در زنان
تغییرات هورمونی در افراد میان سال که با یائسگی رخ می‌دهد می‌تواند یکی از علت‌های بیماری آلزایمر در زنان باشد.
تحقیقات تصویربرداری که از مغز افراد مسن زن گرفتند نشان می‌دهد که بیماری آلزایمر باعث تغییراتی در مغز چند سال قبل از تشخیص رخ می‌دهد که در ایالت متحده آمریکا تقریباً 67درصد از زنان را درگیر خود کرده است.
زنان میان‌سال،حدود 30درصد از بیشتر از مردان پلاک پروتئین آمیلوئید را دارند که مربوط به بیماری آلزایمر می‌باشد.
همچنین زنان 22 درصد انرژی و متابولیسم گلوکزی کمتری را در مغز خود دارند این امر به این معنی است که حدود 11درصد مغز زنان در دوران یائسگی کوچک‌تر می‌شود.
این بیومارکرهای مغزی در دوران یائسگی زمانی که تخمدان‌ها تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون را متوقف می‌کنند باعث کوچک‌تر شدن مغز و افزایش پروتئین‌های آمیلوئید می‌شوند.
عوارض آلزایمر در زنان
علائم آلزایمر همان‌طور که در مطالب بالا اشاره کردیم باعث فراموشی، اختلال در تصمیم گیری، قضاوت و سایر تغییرات مغزی می‌شود و می‌تواند شرایط سلامتی شما را دشوار کند.
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نمی‌توانند کارهایی در موارد زیر توضیح دادیم را انجام دهند:
- نمی‌توانند درد خود را به صورت واضح به کسی بگویند.
- سایر علائم بیماری خود را توضیح دهند.
- برنامه‌های درمانی خود را دنبال کنند.
- عوارض دارو را برای دیگران توضیح دهند.
همان‌طور که بیماری آلزایمر پیشرفت می‌کند علائم بیماری شدیدتر می‌شوند به‌طوری‌که تغییرات مغزی بر فعالیت‌های فیزیکی نیز تأثیر می‌گذارند.
این تغییرات می‌تواند بر مدیریت مثانه و روده، توانایی بلع و سایر مشکلات سلامت جسمی اثر بگذارد. این عوارضی که در موارد زیر بیان کردیم ممکن است منجر به مرگ افراد مبتلا به بیماری آلزایمر شود:
- مشکل در بلع که باعث می‌شود غذا و مایعات به داخل ریه بروند که می‌تواند فرد را به عفونت‌ها و بیماری ذات‌الریه مبتلا کند.
- سقوط
- شکستی استخوان‌ها که باعث آمبولی می‌شود.
- تغذیه غذایی نامناسب
- کم آبی بدن
- مشکلات مربوط به دندان مانند زخم لثه و پوسیدگی دندان‌ها
جلوگیری از بیماری آلزایمر در زنان
- ورزش منظم
- رژیم غذایی مدیترانه‌ای و مواد غذایی حاوی فیبر زیاد و دوری از روغن‌های مانده
- برنامه ریزی درمانی و مدیریت بیماری‌هایی مانند کلسترول بالا، دیابت و فشار خون
- اگر سیگار می‌کشید با کمک ارائه دهنده مراقب بهداشتی در اصرع وقت به ترک آن اقدام کنید.
تعداد زیادی از عوامل هستند که منجر به فراموشی و سایر مهارت‌های عقلی و فکری می‌شوند که بعضی از آن‌ها را می‌توان درمان کرد.
اگر درباره مهارت‌های و استدلال فکری اعضای خانواده یا یکی از دوستان خود نگران هستید از یک پزشک متخصص مغز و اعصاب کمک بگیرید.
