به گفته اکثر متخصصان روان، درمان ترکیبی سریع ترین درمان بیش فعالی است، این روش شامل طیف وسیعی از درمانها مانند رفتار درمانی، شناختی و دارویی میشود. اتکا به یک روش واحد برای درمان بیش فعالی اغلب ناکارآمد است و بهترین نتیجه زمانی حاصل میشود که درمان با همکاری والدین انجام شود.
انتخاب روش درمانی مناسب به عوامل مختلفی از جمله سن، جنسیت، شدت اختلال، وضعیت خانوادگی و نظر متخصص بستگی دارد. باید به یادداشت که تشخیص بیشفعالی در کودکان زیر ۷ سال، بسیار پیچیده است.
اهمیت تشخیص صحیح و درمان مناسب این اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در صورت عدم درمان، مشکلات اجتماعی، تحصیلی و حتی روانی بیشتری برای این کودکان به وجود خواهد آمد؛ بنابراین، والدین و متخصصین باید با همکاری و تعامل مناسب، بهترین راهحلها را برای درمان بیشفعالی کودکان پیدا کنند.
در این مطلب از کلینیک تخصصی مغز و اعصاب روز مهر به بررسی سریع ترین درمان بیش فعالی و انواع روشهای درمانی آن میپردازیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
سریع ترین درمان بیش فعالی
سریعترین درمان بیش فعالی ترکیبی از روشهای مختلف است، زیرا این اختلال پیچیده نیاز به رویکردی جامع برای مدیریت علائم دارد. هیچ درمان واحدی برای همه وجود ندارد و بهترین روش درمانی برای هر فرد ممکن است با توجه به شدت علائم، سن و سایر عوامل، متفاوت باشد.
یک برنامه درمانی ترکیبی معمولاً شامل موارد زیر میشود:
1. یکی از سریع ترین درمان بیش فعالی دارو درمانی است.
چند نوع مختلف داروی معمول برای اختلال کمبود توجه و بیش فعالیت شامل:
– داروهای محرک
– داروهای غیرمحرک
– داروهای ضدافسردگی
یافتن داروی مناسب برای شما ممکن است زمانبر باشد و نیاز به تست و خطا دارد. بنابراین، مهم است که با پزشک خود صحبت کرده و هر نگرانی یا سؤالی در مورد داروها داشته باشید.
خوب است که به پزشک خود اطلاع دهید که آیا فکر میکنید دارو به خوبی کار میکند یا نه و اگر عوارض جانبی دارید. پزشک میتواند به شما در کاهش عوارض جانبی کمک کند یا تغییراتی در درمان اعمال کند که برای شما مؤثرتر باشد.
داروهای محرک و غیرمحرک دو نوع داروی اصلی هستند که برای درمان بیش فعالی استفاده میشوند. محرکها به تحریک سیستم عصبی مرکزی کمک میکنند و میتوانند به بهبود تمرکز و کاهش بی قراری کمک کنند. داروهای غیر محرک به افزایش سطح مواد شیمیایی مغز مانند دوپامین و نوراپی نفرین کمک میکنند که این مواد شیمیایی نقشی اساسی در عملکرد شناختی دارند.
دارو درمانی میتواند به سرعت علائم بیش فعالی را در بسیاری از افراد کاهش دهد. با این حال، داروها به تنهایی کافی نیستند و باید با سایر روشهای درمانی؛ مانند روان درمانی و تغییرات سبک زندگی ترکیب شوند.
برخی از داروهای محرک رایج برای بیش فعالی عبارتند از:
- متیل فنیدات (معروف به ریتالین، کنسرتا، متادات و متیلین)
- آمفتامین ها (از جمله آدرال و دکسدرین)
داروهای غیر محرک برای بیش فعالی عبارتند از:
- اتوموکستین (استراترا)
- گوانفاسین (Intuniv ER)
گاهی اوقات، پزشکان داروهای ضد افسردگی برای بیش فعالی تجویز خواهند کرد، مانند:
- مهارکننده های بازجذب نوراپی نفرین-دوپامین (مانند بوپروپیون)
- مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (مانند ونلافاکسین)
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (مانند دزیپرامین یا ایمی پرامین)
2. رفتار درمانی یکی از بهترین روش درمانی بیش فعالی است.
درمانهای رفتاری به افراد کمک می کند تا الگوهای خود را شناسایی کرده و برای تغییر آنها آماده شوند. یکی از روشهای محبوب درمان رفتاری، درمان شناختی رفتاری (CBT) است که به بسیاری از افراد کمک می کند تا با بیش فعالی خود مقابله کنند.
در CBT، متخصص شما به شناسایی و مدیریت علائم خاص بیش فعالی کمک می کند که در زندگی روزمره شما مشکل ایجاد می کند. ممکن است بر روی موارد مختلفی مانند مسائل مالی یا مشکلات در محیط کار تمرکز کنید.
CBT برای بیش فعالی میتواند به شما کمک کند تا مهارتهایی مانند مدیریت هیجان، کاهش استرس، مدیریت زمان و سازماندهی را یاد بگیرید. گاهی اوقات CBT شامل آموزشهای روانی نیز میشود تا درک بهتری از علائم بیش فعالی و نحوه کارکرد مغز در این بیماری به شما داده شود.
3. روان درمانی، یکی از سریع ترین درمان بیش فعالی است با همکاری والدین
بیش فعالی یکی از مشکلات شایع در کودکان است که ممکن است تأثیرات منفی بر روی زندگی روزمره آنها داشته باشد. درمان این مشکل میتواند به وسیله رواندرمانی انجام شود که با همکاری والدین بهترین نتیجه را به دست میدهد.
رواندرمانی به کودکان کمک میکند تا مهارتهای جدیدی را یاد بگیرند و رفتارهای نامناسب خود را کنترل کنند.
همچنین، والدین نیز با حضور در جلسات درمانی، میتوانند بهترین راهکارها را برای مدیریت رفتارهای بیش فعال کودکان خود یاد بگیرند و نقش مهمی در بهبود وضعیت آنها داشته باشند؛ بنابراین، همکاری والدین با رواندرمانی میتواند بهبود قابل توجهی در زندگی روزمره کودکان با بیش فعالی داشته باشد.
4. یکی از موثر ترین روش های درمانی بیش فعالی مربیگری و آموزش مهارت
روشهای متنوعی برای مربیگری بیش فعالی وجود دارد که از یکدیگر متفاوت هستند. به عنوان مثال، مربیان ممکن است انواع خدمات را ارائه دهند، از تلفنی گرفته تا حضوری یا از طریق تماس ویدیویی.
در همکاری با یک مربی بیش فعالی، مزایای زیادی را میتوان به دست آورد، از جمله:
– فهم بیشتری از تأثیر بیش فعالی بر زندگی شما
– کمک به شناسایی راهحلها و استراتژیهای مناسب برای مدیریت بیش فعالی
– تقویت مهارتهای اجتماعی
– شناسایی نقاط قوت و استعدادهای طبیعی خود
یک مربی بیش فعالی میتواند کمک کند تا سیستمها و ساختارهای مناسبی را برای شما ایجاد کند که مدیریت علائم بیش فعالی را در زندگی روزمره شما آسانتر کند.
برای پیدا کردن یک مربی بیش فعالی مناسب، مهم است که به یک فرد فارغ التحصیل از یک برنامه آموزشی معتبر در زمینه مربیگری بیش فعالی اعتماد کنید. این باعث میشود که از تجربه و دانش خاص آن فرد برای بهبود وضعیت خود بهرهمند شوید.
5. یکی از سریع ترین روشهای درمان بیش فعالی تحریک عصبی است.
در کنار روشهای درمانی سنتی مانند دارو و رواندرمانی، تحریک عصبی به عنوان یک رویکرد نوین در مدیریت بیش فعالی در حال بررسی و تحقیق است. این روش با تحریک بخشهایی از مغز که در افراد مبتلا به بیش فعالی فعالیت نامنظمی دارند، عمل میکند.
بر اساس منابع معتبر، مزایای تحریک عصبی برای بیش فعالی ممکن است طولانیتر از روشهای دیگر باشد و عوارض جانبی کمتری به همراه داشته باشد.
انواع مختلفی از تحریک عصبی وجود دارد که ممکن است برای بیش فعالی مؤثر باشد، از جمله:
- تحریک مغناطیسی فراجمجمهای (TMS): در این روش از میدانهای مغناطیسی برای تحریک سلولهای عصبی در مغز استفاده میشود.
- تحریک عمیق مغز (DBS): در این روش، الکترودهایی به طور دائمی در مغز کاشته میشوند تا نواحی خاصی را تحریک کنند.
- تحریک عصب واگ (VNS): در این روش، عصب واگ که از مغز به اندامهای داخلی میرود، با استفاده از ایمپلنت تحریک میشود.
با وجود امیدواریها، تحقیقات پزشکی بیشتری برای تأیید اثربخشی و ایمن بودن تحریک عصبی در درمان بیش فعالی مورد نیاز است. در حال حاضر، این روش به عنوان یک درمان جایگزین برای روشهای سنتی شناخته نمیشود و فقط در موارد خاص و تحت نظارت دقیق پزشک قابل استفاده است.
اگر به دنبال گزینههای درمانی برای بیش فعالی هستید، مهم است که با پزشک خود در مورد تمام روشهای موجود، از جمله مزایا، معایب و خطرات هر یک، صحبت کنید.
تغییرات کوچکی را در نظر بگیرید که میتواند تأثیر بزرگی داشته باشد.
گاهی اوقات برای حفظ سلامتی، به ما دستور میدهند که باید یک روال ثابت برای همه چیز داشته باشیم: خواب، غذا، ورزش، و غیره اما واقعیت این است که حتی تغییرات کوچک در شیوه زندگی میتواند تأثیر بزرگی بر مدیریت علائم بیش فعالی شما داشته باشد. از آنجا که هر فرد دارای شرایط متفاوتی است، لازم است که این تغییرات از طریق تست و خطا انجام شود.
مواردی که باید در نظر گرفته شوند شامل انتخاب یک برنامه ورزشی که به خلق و خوی شما کمک کند یا به کاهش استرس بپردازد، تأکید بر یک خواب با کیفیت، و انتخاب غذاهایی که علائم شما را تحت تأثیر قرار ندهد.
روالهای مناسب میتواند به مواردی مانند برنامهریزی، افزایش حافظه، و بهبود تفکر کمک کند. آنها همچنین میتوانند به حفظ سطح انرژی شما در طول روز کمک کنند.
از قدرت تکنولوژی استفاده کنید.
اگر در به خاطر سپردن برنامهها، قرار ملاقاتها یا پیگیری زمان مشکل دارید، نگران نباشید! دیگر لازم نیست همه چیز را به خاطر بسپارید و بار سنگین حافظه را به تنهایی به دوش بکشید.
با کمک تکنولوژی میتوانید نظم را به زندگی خود بازگردانید و ذهنتان را آزاد کنید تا روی کارهای مهمتر تمرکز کند.
در اینجا چند نمونه از راهکارهایی که تکنولوژی برای منظم ماندن به شما ارائه میدهد، آورده شده است:
- از آلارم و یادآوری استفاده کنید: با تنظیم آلارم و یادآوری در طول روز، دیگر هیچ برنامه یا قرار ملاقاتی را از دست نخواهید داد.
- از تایمرها کمک بگیرید: تایمرها را برای زمانبندی کارها و یا ترک به موقع خانه تنظیم کنید تا مطمئن شوید که هرگز دیر نمیرسید.
- لیست کارهایتان را همیشه همراه خود داشته باشید: با استفاده از اپلیکیشنهای لیست کار یا حتی یک دفترچه یادداشت ساده، لیست اولویتهای روزانه خود را همیشه در دسترس داشته باشید و کار های مهمی را از قلم نیندازید.
استفاده از ابزارهای مناسب برای نظم بخشیدن به زندگی، میتواند استرس ناشی از دیر رسیدنها، فراموشیها و جا ماندن از قرار ملاقاتها را به طور چشمگیری کاهش دهد.
اما این تنها راهکارها نیستند! در ادامه چند روش دیگر برای منظم ماندن با کمک تکنولوژی را به شما معرفی میکنیم:
- از اپلیکیشنهای تقویم استفاده کنید: با ثبت برنامهها و قرار ملاقاتها در یک تقویم دیجیتال، به طور کامل بر زمان خود مسلط خواهید بود.
- از ابزارهای مدیریت وظایف بهره ببرید: این ابزارها به شما کمک میکنند تا وظایف خود را به درستی سازماندهی کرده و از پیشرفتتان در انجام آنها آگاه باشید.
- از تکنولوژی برای اسکن و ذخیرهسازی اسناد مهم استفاده کنید: با اسکن کردن اسناد و مدارک مهم و ذخیرهسازی آنها در فضای ابری، دیگر نگران گم شدن یا خراب شدن آنها نخواهید بود.
با به کارگیری خلاقانه تکنولوژی، میتوانید زندگی خود را منظمتر از همیشه کنید و از آشفتگی و استرس ناشی از بینظمی رها شوید. به یاد داشته باشید که تکنولوژی ابزاری قدرتمند در دست شماست که میتوانید از آن برای ارتقای کیفیت زندگی خود استفاده کنید.
سخن پایانی
همانطور که در طول این گفتگو اشاره شد، هیچ درمان سریع و واحدی برای بیش فعالی وجود ندارد. بهترین روش درمانی برای هر فرد با توجه به شدت علائم، سن، سبک زندگی و سایر عوامل منحصر به فرد او متفاوت خواهد بود.
موفقیت در مدیریت بیش فعالی مستلزم یک رویکرد جامع و چندوجهی است. این رویکرد میتواند شامل ترکیبی از درمانهای دارویی، رواندرمانی، تغییرات سبک زندگی و استراتژیهای مدیریتی باشد.
یافتن بهترین ترکیب درمانی ممکن است زمان و تلاش ببرد. اما با صبر، پشتکار و همکاری با متخصصان بهداشت روان، افراد مبتلا به بیش فعالی میتوانند علائم خود را به طور موثری مدیریت کرده و زندگی پربار و معناداری داشته باشند.