فهرست مطالب
ترک تریاک در مقایسه با درمان وابستگی به مصرف سایر مواد مخدر حساسیت‌های خاصی دارد. در فرایند ترک تریاک مشکلاتی برای بدن ایجاد می‌شود که انتخاب بهترین روش درمان سوء‌مصرف این ماده مخدر را با چالش‌هایی مواجه می‌سازد. بنابراین ضرورت دارد ترک تریاک تحت نظر پزشک متخصص ترک اعتیاد و کادر درمانی مجرب صورت گیرد تا با موفقیت و بدون بازگشت به نتیجه برسد. در این مطلب ابتدا در مورد تریاک و عوارض اعتیاد به آن مطالبی را مرور می‌کنیم، سپس بهترین روش و سریع‌ترین زمان درمان وابستگی به این ماده مخدر را بررسی کرده و در نهایت علائم و عوارض پس از ترک و مراقبت‌های لازم به منظور کاهش این مشکلات را خواهیم شناخت و توصیه‌هایی در مورد روش‌های ترک غیراصولی به شما ارائه می‌کنیم.
تریاک چیست؟
تریاک نوعی ماده مخدر است که از مایع داخلی گیاه خشخاش به دست می‌آید. تریاک پس از برداشت مانند یک تکه قیر قهوه‌ای تیره یا سیاه رنگ می‌باشد و پس از خشک شدن زیر نور آفتاب، به صورت خشت‌های فشرده کوچک در می‌آید. در این مرحله یا خود تریاک توسط مصرف کننده دود می‌شود یا به هروئین تبدیل می‌گردد که خطرناک‌تر از تریاک و ترک آن دو برابر سخت‌تر است. مورفین و کدئین دو ماده اصلی موجود در تریاک هستند که باعث حالت سرخوشی یا نشئگی در مصرف‌کننده می‌گردند. امروزه تریاک ماده پایه‌ای بسیاری از مخدرهای مصنوعی است که توسط پزشکان برای تسکین درد مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی در صورت سوء‌مصرف خاصیت اعتیادآوری بالایی دارد و فرد وابسته بدون مراجعه به متخصصین و مراکز تخصصی ترک اعتیاد قادر برای ترک مصرف آن نخواهد بود.
اعتیاد به تریاک چه علائم و عوارضی دارد؟
تریاک دارای ساختار شیمیایی شبیه به نوروفین‌ها است. به همین دلیل از طریق اشغال گیرنده‌های نوروفین در مغز، منجر به ایجاد اختلال و کاهش شدت جریان خون در مغز مصرف‌کننده می‌گردد. نیمه عمر تریاک در بدن حدود 12-8 ساعت بوده و البته به میزان و مدت زمان مصرف و متابولیسم بدن فرد بستگی دارد.
تریاک مانند بیشتر مواد مخدر، علاوه بر وابستگی جسمانی، به وابستگی روان‌شناختی شدیدی هم منجر می‌شود و برخی علائم و عوارض آن شامل موارد زیر است.
- تمایل شدید به مصرف مجدد
- بی‌قراری، تحریک‌پذیری بالا و افسردگی
- آب‌ریزش بینی و خیازه کشیدن مداوم
- تعریق و نوسان درجه حرارت بدن
- پرش عضلانی و تشنج
- اختلال بینایی
- تکرر ادرار
- بی‌نظمی در دوران قاعدگی و مشکلات بارداری در خانم‌ها
- گرفتگی عضلات و بدن درد
ترک تریاک چه مراحلی دارد؟
در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد روزمهر برای ترک وابستگی به تریاک مراحل زیر تحت نظر روانپزشک و کادر درمانی مجرب دنبال می‌گردد.
- مشاوره فردی ترک اعتیاد
- درمان روانپزشکی یکپارچه
- هیپنوتیزم درمانی (در صورت لزوم)
- مشاوره گروه درمانی
- آموزش بهبود مهارت‌های زندگی
- مشاوره سلامت و تغذیه در دوران ترک اعتیاد و پس از آن
حتی افراد دچار اعتیاد شدید به تریاک نیز، می‌توانند با کمک روش‌های درمانی این کلینیک ترک اعتیاد موفق و قطعی را تجربه کنند. مسیر ترک تریاک می‌تواند دشوار باشد و نیاز به انگیزه و صبر زیادی دارد، ولی با تلاش زیاد و استمرار میسر خواهد بود.
بهترین روش ترک تریاک چیست؟
افرادی که دچار وابستگی به تریاک می‌شوند، حتی پس از ترک نیز به میزان زیادی در معرض خطر بازگشت قرار دارند. در تعیین بهترین روش درمان سوء‌مصرف تریاک برای هر فرد باید به شرایط جسمانی، نیازهای فردی، اختلالات شخصیتی و میزان و شدت مصرف او توجه کرد.
روش‌های ترک وابستگی به تریاک در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد روزمهر با هدف کاهش وابستگی‌های جسمی و روان‌شناختی ناشی از مصرف شدید یا بلندمدت تریاک طراحی شده‌اند. این روش‌ها شامل سم‌زدایی بدن بیمار، بستری تدریجی، روان‌درمانی، دارودرمانی و … است که در ادامه در مورد نحوه‌ی عملکرد آن‌ها توضیح خواهیم داد.
-
سم‌زدایی فوق سریع بدن بیمار از تریاک
استفاده از روش سم‌زدایی فوق سریع در صورت تایید پزشک متخصص بر اساس شرایط جسمانی و روان‌شناختی فرد کاربرد دارد و البته باز هم برای ترک کامل وابستگی به تریاک کافی نیست و نیاز به بستری تدریجی وجود دارد.
-
بستری تدریجی برای ترک اعتیاد به تریاک
به طور کلی تجربه ما در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد روزمهر نشان داده که روش درمان بستری تدریجی برای افراد درگیر اعتیاد شدید به تریاک روش موثرتری است. در این روش بیماران به صورت شبانه‌روزی تحت بستری و مراقبت پزشکان متخصص ترک اعتیاد، روانپزشکان و روانشناسان مستقر در کلینیک قرار می‌گیرند و در این مدت از حمایت‌های کادر درمان مجرب ما بهره خواهند برد. روش این نوع درمان شامل تعیین علت وابستگی فرد به تریاک، کاهش تدریجی مصرف این ماده به صورت گام به گام، استفاده از روان‌درمانی و گروه درمانی برای کاهش وابستگی جسمانی و روان‌شناختی و آموزش مهارت‌های مقابله با وسوسه بازگشت به مصرف می‌باشد. همچنین در این مرحله به منظور کاهش اثرات مخرب تریاک بر مغز و کمک به بازیابی اختلالات ناشی از اپیوئیدها و داروهای مشتق تریاک (شیره تریاک)، از روش دارودرمانی و تجویز داروهای روانپزشکی توسط روانپزشک متخصص ترک اعتیاد هم استفاده می‌کنیم.
ترک تریاک با داروی نالتروکسان چگونه انجام می‌شود؟
در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد روزمهر پس از مرحله سم‌زدایی و بهبود کامل، از داروی جدید نالتروکسان استفاده می‌شود. در این مرکز کاشت داروی نالتروکسان توسط جراح متخصص صورت می‌گیرد و از مزایای آن می‌توان به عدم نیاز به مصرف روزانه خوراکی برای رساندن مقدار مشخص و ضروری دارو به بدن اشاره کرد. این دارو با از بین بردن لذت و احساس سرزندگی ناشی از مصرف مواد مخدر ماند تریاک در مبارزه با وسوسه بازگشت به مصرف و کسب نتیجه ترک قطعی نقش مهمی را ایفا می‌کند. برای طرح سوالاتتان در مورد این دارو و شرایط استفاده از آن در کلینیک روزمهر با ما تماس بگیرید.
-
درمان اختلالات روان‌شناختی و شخصیتی
افرادی که درگیر اعتیاد می‌شوند معمولا به اختلالات شخصیتی دچار هستند که هم علت گرایش آنان به اعتیاد بوده و هم همزمان با مصرف موارد مخدر ایجاد یا تشدید شده است. از شایع‌ترین این اختلالات اضطراب و افسردگی هستند. درمان این اختلالات در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد روزمهر به روش‌های رفتار درمانی شناختی (CBT)، درمان رفتاری گویشی، یا مدیریت وابستگی انجام می‌شوند و تاثیر بسیار زیادی در موفقیت فرایند درمان وابستگی به مواد مخدر مانند تریاک دارند. چون عدم توجه به درمان این اختلالات، پس از فرایند سم‌زدایی و پایان وابستگی جسمی فرد به تریاک، می‌تواند احتمال لغزش و بازگشت به سوء‌مصرف را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
ترک تریاک در سریع‌ترین زمان چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان لازم برای ترک تریاک و سم‌زدایی از بدن در روش بستری بین 14تا 21 روز بسته به شرایط فرد و مدت و شدت وابستگی او به طول می‌انجامد. البته مدت زمان لازم برای فرایند دارو درمانی، روان‌درمانی و آموزش مهارت‌های مقابله با وسوسه در هر فرد می‌تواند از 5 ماه تا 1 سال متفاوت باشد.
ترک تریاک با چه علائم و عوارضی همراه است؟
ترک تریاک با دردهای جسمانی و مشکلاتی مانند فشارهای عصبی همراه است. به همین دلیل بر وجود کادر درمانی مجرب و متخصص در طی فرایند درمان تاکید زیادی می‌شود. حضور روانپزشک ترک اعتیاد در تیم درمانی کلینیک‌های معتبر به منظور کنترل درد و علائم خماری ترک تریاک ضروری است. برخی علائم ترک اعتیاد به تریاک که پس از قطع مصرف در فرد ایجاد می‌شود در ادامه ذکر شده‌اند.
- تعریق بالا، سرما و لرزش بدن با توجه به دمای بالا یا پایین محیط
- بی‌قراری و پرخاشگری
- دردهای عضلانی و درد در ناحیه مفاصل
- حملات هیجانی مانند ترس
- بی‌حوصلگی و بی‌حالی
ترک تریاک به چه مراقبت‌هایی نیاز دارد؟
مهم‌ترین گام در ترک وابستگی به تریاک، پیگیری روند درمان پس از بهبودی و ترخیص از کلینیک ترک اعتیاد است. عدم توجه به خودمراقبتی توسط شخص یا خانواده در این مرحله به بازگشت بیمار به مصرف مجدد و هدر رفتن همه‌ی تلاش‌ها و انگیزه‌های او منجر می‌شود.
در این زمان معمولا فرد با عوارض و مشکلاتی مثل بی‌خوابی بعد از ترک تریاک، وسوسه مصرف مجدد، عوارض روان‌شناختی مانند افسردگی، استرس، اضطراب و کاهش عزت نفس، مشکلات بازگشت به فامیل، محیط کار و جامعه و سایر موارد دست و پنجه نرم می‌کند. بنابراین مراجعه منظم به جلسات گروه درمانی و خانواده درمانی در درمان اختلالات روان‌شناختی، بهبود مهارت‌های فردی و جلب حمایت خانواده بیمار تاثیر بالایی دارد.
ترک تریاک با روش‌های غیراصولی چه خطراتی دارد؟
استفاده از روش‌های غیراستاندارد و غیراصولی احتمال بازگشت بیمار به مصرف دوباره تریاک را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. معمولا در این روش‌ها به بدن بیمار فرصت ترمیم و سازگاری با عدم مصرف تریاک داده نمی‌شود. به علاوه بروز شوک ناگهانی به بدن و دشوار شدن فرایند سم‌زدایی و دردهای خماری باعث از دست دادن انگیزه ترک در فرد و شکست در فرایند درمان می‌گردد. به صورت طبیعی فقط فرایند سم‌زدایی تریاک به حداقل دو هفته زمان نیاز دارد. بنابراین لازم است این بازه زمانی در کلینیک‌های معتبر و دارای مجوز ترک اعتیاد سپری گردد.
به علاوه بسیاری از مراکز ترک اعتیاد غیرمعتبر به منظور ترک وابستگی به تریاک، از داروهایی مانند متادون یا قرص ب۲ به صورت سرپایی استفاده می‌کنند. مصرف این داروها به صورت خودسرانه و بدون نظر پزشک صرفا منجر به تغییر نوع اعتیاد شده و حتی برخی از این مواد مانند متادون خاصیت اعتیادآوری بیشتری هم نسبت به تریاک دارند. همچنین برخی از مراکز غیرمعتبر از روش‌های سنتی و داروهای گیاهی برای درمان اعتیاد به تریاک استفاده می‌کنند که کاملاً غیرعلمی است و بسیاری از آزمایش‌های صورت گرفته، وجود مواد مخدر دیگری را در این به اصطلاح داروها ثابت کرده است.
نکته مهم دیگر این است که مطابق با پروتکل‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، انجام کلیه‌ی مراحل ترک تریاک در مراکز غیرپزشکی فاقد مجوز بستری ممنوع می‌باشد. به دلیل این‌که درمان اعتیاد به تریاک به امکانات بیمارستانی، تجهیزات اورژانس، اتاق ICU و … نیاز دارد. در صورت اورژانسی شدن شرایط بیمار و از کار افتادن علائم و ارگان‌های حیاتی، حضور تیم تخصصی پزشکی و کادر درمانی در فضای بیمارستانی به منظور نجات جان بیمار ضروری است.
البته پس از پایان دوره سم‌زدایی، بستری و بهبودی نسبی، فرد می‌تواند در صورت تمایل ادامه‌ی روند درمان خود را در منزل سپری کند. فقط به منظور مصرف داروهای تجویز شده توسط روانپزشک، ویزیت دوره‌ای و تغییر داروها با توجه به تغییر شرایط بیمار مراجعه منظم و دوره‌ای به روانپزشک لازم است. همچنین فرد باید به صورت هفتگی یا ماهانه در جلسات روانشناسی و مشاوره فردی و گروهی شرکت منظم داشته باشد.
سخن نهایی
اولین اقدام برای درمان سوء‌مصرف تریاک، داشتن انگیزه لازم برای درمان توسط خود شخص است اما داشتن انگیزه و اراده به تنهایی نمی‌تواند فرد بیمار را به ترک قطعی و بهبودی کامل برساند. مسیر درمان وابستگی به تریاک تخصصی و دشوار است و حضور و نظارت تیم پزشکی چند تخصصی برای موفقیت در آن ضروری می‌باشد. همچنین مراحل ترک اعتیاد به تریاک به امکانات بیمارستانی، کلینیکی و رفاهی استاندارد به منظور مراقبت از سلامت بیمار و فراهم آوردن محیطی امن توام با آرامش برای او نیاز دارد.
در صورتی که خود یا اعضای خانواده‌تان نیاز به راهنمایی برای تشخیص بهترین روش درمان اعتیاد به تریاک دارید، می‌توانید برای دریافت مشاوره رایگان از متخصصان و روانشناسان ما با کلینیک روزمهر تماس گرفته یا فرم تماس با ما را تکمیل نمایید.
