عوارض و روش‌های ترک قرص زولپیدم چیست؟

اهمیت ترک انواع قرص زولپیدم زمانی مشخص می‌شود که مشاهده می‌کنیم علاوه بر مواد خطرناک اعتیادآور و توهم‌زا مانند مواد مخدر رایج، بسیاری از مواد اعتیادآور دیگر مانند قرص زولپیدم هم وجود دارند که به منظور درمان و توسط پزشکان تجویز می‌شوند. اما سوء مصرف این داروها می‌توانند منجر به اعتیاد جسمانی و روان‌شناختی شده و خطرات جبران‌ناپذیری برای بیمار به دنبال داشته باشد. در این مطلب در مورد قرص زولپیدم، ویژگی اعتیادآوری آن، علائم و عوارض سوء مصرف و روش‌های ترک این دارو مطالبی را به اطلاع شما می‌رسانیم.

قرص زولپیدم چیست؟

قرص زولپیدم با نام تجاری امبین Ambien یکی از داروهایی است که توسط روانپزشکان برای درمان بی‌خوابی در کوتاه مدت (مثلا چند هفته) تجویز می‌شود و مصرف بلندمدت آن مجاز نمی‌باشد. در واقع زولپیدم قرصی آرامبخش و خواب‌آور و از خانواده داروهای غیر بنزودیازپین است. این قرص خوراکی به سه مدل آزاد شدن فوری، آزاد شدن در زمان طولانی‌تر و زیر زبانی وجود دارد. دارو در نوع آزادسازی فوری، بلافاصله و در فرم آزادسازی طولانی، به تدریج در بدن آزاد می‌شود. به طور کلی ثابت شده که امبین‌ها نسبت سایر آرامبخش‌ها ایمن‌تر هستند، اما استفاده از آن‌ها در بلندمدت ممکن است به وابستگی منجر شود و مصرف بدون نظارت پزشک هم به سوء مصرف و اعتیاد خواهد انجامید.

چرا قرص زولپیدم دارای ویژگی اعتیادآوری است؟

به طور کلی دارو‌هایی که برای خواب‌آوری و آرام‌بخشی تجویز می‌‌شوند، دارای خاصیت ایجاد وابستگی جسمانی و روان‌شناختی هستند. مصرف زولپیدم در زمان طولانی موجب می‌شود به تدریج بدن فرد نسبت به آن مقاوم شود. بنابراین برای داشتن همان احساس و تاثیرات گذشته، به مقدار بیشتری زولپیدم نیاز پیدا می‌کند و با همین افزایش دوز و دفعات مصرف دارو، به وابستگی و اعتیاد منجر خواهد شد. علاوه بر وابستگی جسمانی به زولپیدم، بیمار با این تصور که برای خواب و عملکرد طبیعی بدن به زولپیدم نیاز دارد، از نظر روان‌شناختی نیز به دارو وابستگی پیدا می‌کند.

به علاوه برخی افراد زولپیدم را گاه به گاه به صورت تفریحی مصرف می‌کنند. این نوع استفاده شامل مصرف دوزهای بیش از میزان تجویز شده یا حتی با هدف بیدار ماندن پس از مصرف است و در واقع این افراد برای بهره‌مندی از اثرات مست‌کنندگی این دارو به مصرف آن روی می‌آورند.

البته به طور کلی وابستگی به زولپیدم در افرادی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر یا الکل دارند بیشتر روی می‌دهد. در افرادی که زولپیدم را دقیقا مطابق با دستور پزشک مصرف کنند به ندرت اتفاق خواهد افتاد و حتی در صورت بروز وابستگی هم با کمک پزشک و با کم کردن تدریجی دوز دارو قابل درمان است. با توجه به اعلام تولیدکننده دارو روی برچسب آن، علائم وابستگی و ترک ممکن است برای 1% از افرادی که زولپیدم را طبق دستور پزشکشان مصرف کنند ایجاد شود.

نکته‌ی مهم این است که ترک غیر اصولی این دارو باعث بروز اختلالات فکری و عصبی و تحمل عوارض شدید و حتی خطرناک برای سلامت بیمار می‌‌‌شود. بنابراین ضرورت دارد فرد با مراجعه به یک مرکز ترک اعتیاد مجهز و معتبر تحت نظارت روانپزشک و تیم روانشناسی برای همیشه از وابستگی به این دارو رهایی یابد.

عوارض وابستگی به قرص زولپیدم چیست و چگونه مشخص می‌شود؟

همان‌گونه که بیان کردیم، عموما زمانی افراد دچار وابستگی به این دارو می‌شوند که بدون دستور پزشک به سوء مصرف آن اقدام کنند و یا به دوز و دفعات تجویز شده برای مصرف دارو عمل نکنند. اعتیاد و وابستگی به قرص زولپیدم با نشانه‌هایی همراه است که آگاهی از این علائم می‌تواند کمک موثری در تشخیص وابستگی و در مرحله بعد انجام اقدامات درمانی مانند ترک قرص زولپیدم داشته باشد. برخی از این علائم کمک‌کننده عبارتند از:

• وسواس دسترسی و استفاده از روش‌های مختلف برای دریافت زولپیدوم بیشتر
• گرفتن زولپیدم از افراد دیگر
• ترکیب این دارو با مخدرها مانند الکل
• مصرف بیشتر از تجویز پزشک یا مراجعه به چندین پزشک برای تجویز زولپیدم
• علاقه به انزوا و تنهایی
• اجتناب از قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که نمی‌تواند زولپیدم مصرف کند
• عدم توانایی برای انجام مسئولیت‌ها و تعهدات

هم‌چنین عوارض سوء مصرف زولپیدم شامل موارد زیر است:

• درد و گرفتگی عضلات
• خواب‌آلودگی و راه رفتن در خواب
• سردرد و سرگیجه
• لکنت زبان
• اختلالات عصبی و تحریک‌پذیری
• مشکلات حافظه
• مشکلات تنفسی
• عدم هماهنگی و کنترل اعضای بدن حتی چشم
• اسهال
• افسردگی و افکار خودکشی
• در بدترین حالت سوء مصرف شدید این قرص منجر به کما و حتی مرگ می‌شود.

اوردوز قرص زولپیدوم چیست؟

متاسفانه خطر اوردوز در بیماران وابسته به مصرف زولپیدم بالاست. هرچه مدت زمان مصرف طولانی‌تر باشد، امکان اوردوز هم بیشتر می‌شود. همان‌گونه که می‌دانید اوردوز در صورت مصرف بیش از اندازه دارو صورت می‌گیرد، در واقع مصرف بیش از اندازه این داروی آرامبخش موجب کندی و توقف اندام‌ها و به دنبال آن تپش قلب، آسیب مغزی، رفتن به کما، صرع و حتی مرگ می‌شود. علائم اوردوز عبارتند از:

• تنگی نفس و اختلال تنفس
• تغییر رنگ لب‌ها و سر انگشت‌ها به رنگ آبی
• خواب آلودگی شدید و بی‌حالی
• افت فشار و ضربان قلب

در صورتی که فردی مشکوک به اوردوز با قرص زولپیدم شود، سریعا با خدمات اورژانس تماس بگیرید. احتمالا در این مرحله از از فلومازنیل استفاده می‌شود که در برابر داروهای آرام‌بخشی مانند زولپیدم به عنوان پادزهر عمل می‌کند. در صورت مصرف دوز بسیار بالا نیاز به تخلیه محتویات برای جلوگیری از ورود زولپیدم بیشتر به جریان خون خواهد بود.

ترک انواع قرص زولپیدم به چه روش‌هایی امکان‌پذیر است؟

بهترین روش ترک قرص زولپیدم مراجعه به کلینیک تخصصی و معتبر ترک اعتیاد است. در مراکز ترک اعتیاد دارای مجوز، برنامه درمانی تحت نظر روانپزشک و روانشناس متخصص ترک اعتیاد با کمترین علائم و عوارض انجام می‌شود. در کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد روزمهر برنامه‌ درمانی ترک اعتیاد زولپیدم دارای چهار مرحله اصلی سم‌زدایی از بدن، دارودرمانی، روان‌درمانی و مراقبت‌های پس از سم‌زدایی (ویزیت منظم روانپزشک و روانشناس) می‌باشد.

1. مرحله سم‌زدایی قرص زولپیدم

مرحله اول ترک قرص زولپیدم، با برنامه‌های سم‌‌زدایی تحت نظارت و تشخیص روانپزشک متخصص ترک اعتیاد و تیم روانشناسی انجام می‌شود. مرحله سم‌زدایی بدن از زولپیدم به منظور از بین بردن وابستگی جسمی بیمار به دارو انجام می‌شود. این فرایند بنا به تشخیص پزشکان کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد روزمهر ممکن است با کاهش تدریجی و دوز زولپیدم و یا قطع ناگهانی و سریع مصرف این دارو صورت گیرد که البته به شرایط جسمانی، میزان و مدت مصرف و روش مصرف دارو (شامل بلعیدن قرص، استنشاق یا تزریق) توسط فرد بستگی دارد. در روش سم‌زدایی سریع احتمالا علائم ترک هم شدیدتر خواهد بود و بنابراین ضرورت حضور کادر پزشکی متخصص ترک اعتیاد برای حفظ سلامت بیمار بیشتر می‌شود.

به طور کلی بهتر است مرحله سم‌زدایی به صورت تدریجی و با بستری صورت گیرد تا در صورت ایجاد خطرات تهدیدکننده‌ی سلامت بیمار تیم پزشکی و تجهیزات و امکانات بیمارستانی برای نجات جان او در دسترس باشند. به علاوه بستری در یک کلینیک آرام و در محیطی امن با حضور پرستاران مجرب، عوارض و علائم ترک این دارو را نیز به حداقل می‌رساند.

مدت زمان سم‌زدایی در ترک قرص زولپیدم چقدر است؟

بهترین روش ترک و علائم و عوارض ترک زولپیدم در افراد با یکدیگر متفاوت است. بنابراین، تعیین دقیق دوره زمانی ترک برای همه غیرممکن خواهد بود. به طور کلی این زمان به شرایط جسمانی و سن بیمار، مدت زمان، میزان و روش مصرف بستگی دارد ولی دوره بستری از یک هفته تا سه هفته به طول می‌انجامد.

2. مرحله دارو‌درمانی برای ترک قرص زولپیدم

جديدترين روش دارودرمانی در فرایند ترک مواد اعتیادآور مانند قرص زولپیدم روش ایمپلنت داروي نالتروكسان است. از مزایای اين روش می‌توان به قابلیت استفاده در بلندمدت بدون نياز به مصرف روزانه خوراكي آن نام برد که به راحتی و به صورت مستمر مقدار مشخصي از دارو وارد بدن بیمار مي‌شود. روش ایمپلنت نالتروکسان با كاهش وسوسه‌ي فرد براي مصرف مجدد و هم‌چنين بروز علائم محروميت ناشي از عدم مصرف مواد و داروهای اعتیادآور باعث می‌شود افراد ديگر لذتي از مصرف احساس نکنند. در كلينيك روانپزشكي و ترك اعتياد روزمهر بعد از پایان موفق مرحله سم‌زدايي، كاشت نالتروكسان توسط پزشک جراح انجام می‌گردد.

3. مرحله روان‌درمانی ترک قرص زولپیدم

برنامه‌های روان‌درمانی نیز با توجه به نیازها و شرایط بیمار توسط پزشک متخصص روان‌درمان تشخیص داده می‌‌شود. این برنامه‌ها در کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد روزمهر شامل جلسات هفتگی گروه درمانی و خانواده درمانی، مراقبت‌های پس از بهبودی برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از بازگشت بیمار به مصرف مجدد است.

4. مراقبت‌های پس از سم‌زدایی

در واقع پس از انجام موفق سم‌زدایی و جلسات درمان روان‌شناختی،  ویزیت ماهیانه روانپزشک و روانشناس مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عوامل در کمک به بیمار برای ترک قطعی و بدون بازگشت دارو خواهد بود.

ترک قرص زولپیدم با چه عوارضی همراه است؟

بیمار حدودا یک تا دو روز پس از مصرف آخرین دوز، علائمی مانند اضطراب، تحریک‌پذیری و گرفتگی عضلات را تجربه خواهد کرد. تمایل شدید به مصرف، تضعیف روحیه، احساس تهوع، سوء هاضمه، بی‌قراری، نوسان خلقی، بی‌خوابی، تعریق و توهم نیز از عوارض مرحله اصلی ترک قرص زولپیدم هستند. این علائم پس از حدود پنج روز کاهش می‌یابد. البته به این صورت که کمتر اتفاق خواهد افتاد. دیگر عوارض ترک زولپیدم شامل موارد زیر است.

• بی‌حالی و خستگی مفرط
• کج خلقی، حملات عصبی و رعشه
• گریستن، اضطراب و افسردگی
• شکم درد و اختلال اشتها
• تب
• مشکلات تنفسی
• هذیان و افکار خودکشی

عوارض ترک قرص زولپیدم چگونه کاهش می‌یابد؟

از میان عوارض ذکر شده برای ترک قرص زولپیدم معمولا بیشتر آن‌ها مخصوصا مواردی مانند افسردگی، هذیان، اضطراب شدید، حملات عصبی و افکار خودکشی در صورت ترک ناگهانی و غیراصولی این دارو در منزل یا مراکز غیرمجاز و به طور کلی خارج از نظارت روانپزشک متخصص ترک اعتیاد صورت می‌گیرد. بنابراین برای جلوگیری از چنین عوارض شدیدی و به منظور کاهش دیگر علائم ترک این دارو، لازم است پس از تصمیم و اراده فرد برای ترک، به کلینیک‌های معتبر و مجاز مراجعه شود تا علاوه بر حفظ سلامت جسمانی و روان‌شناختی بیمار، از لغزش و وسوسه بازگشت نیز جلوگیری شود و از موفقیت فرایند ترک اطمینان حاصل گردد.

سخن نهایی

کلینیک روانپزشکی و ترک اعتیاد روزمهر با تیم مجرب روانپزشکی و روانشناسی ترک اعتیاد و ارائه امکانات و تجهیزات بیمارستانی و هتلینگ در بالاترین سطح، آماده‌ی ارائه خدمات ترک انواع قرص زولپیدم و سایر داروهای اعتیادآور به بیماران و مراجعین عزیز می‎‌باشد. برای دریافت مشاوره رایگان در مورد عوارض و مدت زمان لازم برای ترک قرص زولپیدم با توجه به شرایط و میزان و روش مصرف خود یا نزدیکانتان با تماس بگیرید.